سیلیکون ولی در روزهای اولیه شکوفایی دنیای فناوری چگونه بود؟

پیش از ظهور شرکت‌های جذابی همچون اپل و تسلا و پیش از سر برآوردن خانه‌های میلیون دلاری، سیلیکون ولی یا همان دره سیلیکون در برگیرنده باغ‌ها، پابگاه‌های نظامی بود و منزلگاه تعداد کمی از فارغ التحصیلان دانشگاه استنفورد به شمار می‌رفت که این مکان را برای تولید محصولات مبتنی بر ترانزیستور انتخاب کرده بودند.

در این مطلب به بررسی مقطعی بین ۱۹۶۸ تا اوایل قرن ۲۱ می‌پردازیم که از آن به عنوان دوران شکوفایی فناوری یاد می‌شود. در این زمان شاهد پیدایش کمپانی‌هایی بودیم که امروزه بزرگترین نام‌های دنیای فناوری هستند؛ مانند اپل، اینتل و اوراکل. در همین زمان بود که بازی‌های ویدیویی آتاری و موتور جستجوی گوگل به دنیا معرفی شدند و کمپ‌های بزرگ و کوچک، یکی پس از دیگری در این مکان بنا شدند و سود سرشاری را راهی مناطق حاشیه سند هیل رود کردند. در ادامه قصد داریم به روزهای آغازین شکوفایی فناوری در سیلیکون ولی نگاهی داشته باشیم:

در سال ۱۹۶۸، دو کارمند شرکت نیمه رسانای فیرچایلد با نام‌های گوردون مور و رابرت نویس، نیویورک را به مقصد سانتا کلارا در کالیفرنیا ترک کردند تا شرکت جدیدشان «اینتل» را تاسیس کنند. در آن زمان، این شرکت تنها بر تولید چیپ‌های حافظه متمرکز بود. مور در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که در آن مقطع به نویس گفته بود که بعضی از حافظه‌های نیمه رسانا را (به عنوان) حوزه‌ای باز و مساعد برای ایجاد یک کمپانی جدید می‌بیند.

نویس و مور بخشی از هشت عضو اولیه استخدام شده در فیرچایلد بودند؛ شرکتی که ترانزیستورهای سیلیکون تولید می‌کرد و به ساخت رایانه‌های کوچکتر، سریعتر و ارزانتر معروف بود.

گوردون مور در کنار تصویری از رابرت نویس

در اواخر دهه ۶۰،‌ دره سیلیکون میزبان چند شرکت دیگر هم بود که در زمینه فناوری فعال بودند. مور از سیلیکوتن ولی در آن دوره به عنوان یک دره با فضای بسیار زیاد، ترافیک بسیار کم و درختان زردآلو، آلو، گردو و بادام یاد می‌کند.

سانتا کلارا- ۲۰۰۱

اینتل از زمان تاسیس در سال ۱۹۶۸ تا به حال در سانتا کلارا باقی مانده است. تصویر زیر مربوط به مقر این شرکت در سال ۱۹۹۶ است.

لوگو اینتل-۱۹۹۶

IBM حتی پیش از این که نام سیلیکون ولی برای این مکان انتخاب شود، ریسک حضور در این منطقه را پذیرفته بود. این شرکت در سال ۱۹۵۲ مقر خود را در سن خوزه افتتاح کرد. مهندس ارشد این شعبه، ری جانسون، در یکی از خبرنامه‌های IBM گفته بود که به او دستور داده بودند روی دو چیز کار کند: «تعداد افراد حاضر در آزمایشگاه را در حدود ۵۰ نفر نگه دارد و روی فناوری‌هایی آزمایش کند که هیچ شخص دیگری در IBM روی آن‌ها کار نمی‌کرد».

خط تولید IBM- سن خوزه- ۱۹۵۹

تصویر هوایی زیر که در سال ۲۰۰۰ ثبت شده است، مقر IBM در سن خوزه، واقع در سیلیکون ولی را نمایش می‌دهد. آنچه در تصویر مشاهده می‌کنید، اولین آزمایشگاه این شرکت در سواحل غربی آمریکا بود و در آن دوران، IBM بزرگترین کارفرما در شهر به شمار می‌آمد.

امروزه نام سند هیل رود مترادف است با پایتخت شرکت‌های بی‌شماری که در دو طرف جاده جا خوش کرده‌اند. تصویری که مشاهده خواهید کرد، نشان می‌دهد که چطور این جاده قسمت‌های مختلف سیلیکون ولی، از جمله شهرک‌های معروف پالو آلتو، منلو پارک و وود ساید را به یکدیگر متصل می‌کرد. در آن زمان تنها با ۳۵ هزار دلار می‌توانستید در این مکان صاحب خانه شوید؛ اما اکنون میانگین قیمت خانه‌های این منطقه بیش از ۳ میلیون دلار است!

در سال ۱۹۷۲، نولان بوشنل و تد دابنی شرکت آتاری را در سانی‌ویل کالیفرنیا تاسیس کردند. این شرکت با بازی‌های ویدیویی مختلف خود شناخته می‌شد و حتی زمانی استیو جابز را هم به استخدام خود درآورده بود.

نولان بوشنل- هم‌بنیان‌گذار آتاری

بوشنل در مصاحبه‌ای که در سال ۲۰۱۷ با نیویورک تایمز داشته است، اعلام کرد که نام آتاری را از روی حرکتی در بازی آسیایی Go (نوعی بازی شبیه شطرنج) انتخاب کرده‌اند. برای مدتی، آتاری شرکت پیشروی بازی‌های ویدیویی بود که سالانه سود میلیارد دلاری کسب می‌کرد. اما پس از مدت کوتاهی، ورق برگشت و رهبر صنعت بازی‌های ویدیویی به شرکتی تبدیل شد که سالانه میلیون‌ها دلار از دست می‌داد.

محصولات مختلف آتاری در یک فروشگاه لوازم الکترونیک

در سال ۱۹۷۶، شرکت اپل توسط استیو جابز و استیو وزنیاک در لس آلتوس کالیفرنیا فعالیت خود را شروع کرد. لس آلتوس همان محله‌ای بود که جابز کودکی خود را آنجا سپری کرد. اپل در طول این سال‌ها مقرهای مختلفی داشته، اما شاید عجیب‌ترین آن‌ها گاراژی است که این شرکت در آن متولد شد. البته اپل در آن گاراژ کامپویتر تولید نمی‌کرد. خانه و گاراژی که این شرکت کار خود را از آنجا آغاز کرد، در سال ۲۰۱۳ به عنوان مکان تاریخی در نظر گرفته شدند.

گاراژی که محل تولد اپل بود

در ۱۹۸۴، اپل مکینتاش را معرفی کرد که یکی از کاربر پسندترین کامپیوترهای آن زمان به حساب می‌آمد و تعامل کاربر با آن از گذشته ساده‌تر شده بود.

در اواخر دهه ۸۰ و اوایل دهه ۹۰، جان اسکالی به عنوان سکان‌دار اپل انتخاب شده بود و حضور او باعث شد که این شرکت فراز و نشیب‌های زیادی را تجربه کند؛ از جمله این اتفاقات می‌توان به خروج استیو جابز از اپل و فروش بخش عمده سهام استیو وزنیاک اشاره کرد. اما در همین زمان اپل توانست با سیستم عامل System 7 خود به موفقیت برسد.

استیو جابز در کنار جان اسکالی (مدیر عامل وقت اپل)- رونمایی از رایانه شخصی مکینتاش- ۱۹۸۴

این شرکت در سال ۱۹۹۳ فروشگاه خود واقع در Infinite Loop را تاسیس کرد، اما این مکان تا ۱۹۹۷ به مقر رسمی اپل تبدیل نشد.

مقر اپل- ۲۰۰۰

کمپ اپل تقریبا معادل ۲۶۰ هزار متر مربع مساحت دارد و از ۶ ساختمان متصل به یکدیگر تشکیل شده است. در ۱۹۹۷، یعنی زمانی که جابز به اپل بازگشت، مدام به ظاهر این مکان انتقاد می‌کرد. دن ویزنهانت، نایب رئیس قبلی بخش املاک اپل، درباره انتقادات جابز این‌طور می‌گوید: «او در زمان ساخت آنجا نبود و مالکیت طراحی را در اختیار نداشت».

مقر اپل- ۲۰۰۰

دومین مقر فعلی اپل که در حال حاضر پایگاه اصلی کوپرتینویی‌ها نیز به شمار می‌آید، در مکانی ساخته شده است که پیش‌تر به شرکت اچ‌پی تعلق داشت. به دلیل ظاهر مدور و نقره‌ای اپل پارک، از این مکان به عنوان یک سفینه فضایی یاد می‌شود. سه ماه پیش از درگذشت جابز در سال ۲۰۱۱، او طرح خود برای مقر جدید شرکت را به شورای شهر کوپرتینو ارائه کرده بود.

اپل پارک- اکنون

یکی از شلوغ‌ترین و محبوب‌ترین نقاط برای افراد نوآور و خلاق ساکن دره سیلیکون در آن دوران، رستوران باکس واقع در وود ساید بود. در طول سال‌ها، جیمز مک‌ نایون، مالک این رستوران، افراد مختلفی را در رستوران خود میزبانی کرده است که امروزه به بنیان‌گذاران شرکت‌های بزرگ و میلیونرهای دنیای فناوری تبدیل شد‌ه‌اند.

جیمز مک نایون، مالک رستوران باکس (سمت راست تصویر)

اما سیلیکون ولی همیشه خانه شرکت‌های فناوری و کمپانی‌هایی مانند تسلا نبوده است. با این حال، فضای باز و آزاد، فراوانی و زیبایی همیشه از شاخصه‌های این منطقه بوده‌اند. تصویر زیر به یک کمپ فناوری در سانتا کلارا تعلق دارد که در سال ۱۹۷۸ ثبت شده است.

نویسنده‌ای به نام لزلی برلین، کتابی با نام «دردسر سازان» را به چاپ رسانده که به‌طور ویژه به وضعیت سیلیکون ولی در سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۸۳ پرداخته است. او در سال ۲۰۱۷ در مصاحبه با Recode اعلام کرد: «در دهه ۷۰، سیلیکون ولی یک مکان کوچک (نسبتا) گمنام بود که مهندسین خوره تکنولوژی در آن‌جا تولیدات خود را به مهندسین شیفته چیپ‌ها می‌فروختند».

برلین در ادامه می‌گوید که کمتر از یک دهه بعد، صنعت بازی‌های ویدیویی و رایانه‌های شخصی متولد شدند. مثل این که در حال تماشای بیگ بنگ باشید!

خط تولید رایانه‌های شخصی- سیلیکون ولی

پیش از دوران اوج‌گیری فناوری در سیلیکون ولی، دانشگاه استنفورد و به‌ویژه مرکز تحقیقاتی آن، مهندسان کارآفرین بسیاری را تربیت می‌کرد. بسیاری از دانش آموختگان این مرکز کمپانی‌هایی را تاسیس کردند که امروزه در فهرست بزرگترین شرکت‌های دنیای فناوری دیده می‌شوند.

دانشگاه استنفورد- ۱۹۹۷

پیش از شکوفایی دنیای فناوری در نیمه دوم قرن بیستم، دره سیلیکون به عنوان محل استقرار توپ‌خانه‌ها و پایگاه‌های نظامی شناخته می‌شد. در سال ۱۹۳۹، مرکز تحقیقاتی ایمز سازمان ناسا و پایگاه نظامی مافت فیلد در این مکان تاسیس شدند که البته هر دو مکان بعدها به همسایه گوگل پلکس (مقر گوگل) تبدیل شدند.

تصویر هوایی از مانتین ویو- کالیفرنیا- ۱۹۸۷

تصویر زیر نقشه‌ای ماهواره‌ای از منلو پارک در کالیفرنیا است که در سال ۱۹۸۴ ثبت شده و مکانی خالی در مرکز را نشان می‌دهد که بعدها به مقر فیس‌بوک تبدیل شد. در آن زمان با ۱۰ دقیقه رانندگی از مقر فعلی گوگل پلکس می‌شد به مقر فعلی فیس‌بوک رسید.

تصویر زیر، وضعیت فعلی مرکز اصلی فیس‌بوک در منلو پارک است. این شرکت قصد دارد تا در دو سال آینده، یک منطقه مسکونی، بخش‌های اداری، خوار و بار فروشی و خرده فروشی را در منطقه پشتی این مکان تاسیس کند.

یکی از شرکت‌هایی که به ریشه‌های اصلی دوران پیش از سیلیکون ولی متعهد مانده، اوراکل است که در ابتدا با نام آزمایشگاه توسعه نرم افزار (Software Development Labs) شناخته می‌شد. در سال ۱۹۷۷، اوراکل قراردادی به ثبت رساند که طی آن متعهد شد تا کد برنامه‌ پایگاه داده‌ای را به نام خود ولی برای CIA تولید کند.

لری الیسون، هم‌بنیان‌گذار اوراکل- ۱۹۹۶

اوراکل در سال ۱۹۸۹ شعبه اصلی خود را در رد وود سیتی، مکانی در ۲۵ مایلی سن فرانسیسکو، بنیان‌ گذاشت.

سپس شاهد ظهور یکی از بزرگترین غول‌های نرم افزاری دنیا، یعنی گوگل هستیم. این شرکت محبوبیت خود را مدیون رشد رایانه‌های شخصی و توسعه اینترنت است. گوگل که در ابتدا با نام BackRub شناخته می‌شد، در سال ۱۹۹۵، توسط لری پیج و سرگئی برین در خوابگاه دانشگاه استنفورد متولد شد.

لری پیج و سرگئی برین

در ۱۹۹۷ و زمانی که این دو دانشجو از حد مجاز پهنای باند استنفورد عبور کردند، مجبور شدند به گاراژی در منلو پارک نقل مکان کنند که به سوزان وژکیکی تعلق داشت. خانم وژکیکی بعدها یکی از کارمندان گوگل شد.

گاراژ منزل سوزان وژکیکی- ۱۹۹۷

خیلی زود گوگل به حدی رشد کرد که دیگر فضای کوچک آن گاراژ پاسخگو نبود و این شرکت در ۱۹۹۹ به دفتری در پالو آلتو منتقل شد. چهار سال بعد، گوگل به کمپ فعلی خود، گوگل پلکس انتقال یافت.

در طول چهار دهه پیش از قرن ۲۱، دره سیلیکون هزاران نفر از تاثیرگذارترین و کهنه‌کارترین مهندسان و عاشقان دنیای فناوری را به خود جذب کرد. هر دقیقه فرصت‌های شغلی جدیدی ایجاد می‌شد و پیشرفت این دوران به حدی بود که دورنمای خوش‌بینانه‌ای از آینده تکنولوژی ارائه می‌کرد.

سیلیکون ولی- ۲۰۰۰

در نهایت، امروزه شاهد نوآوری‌های بی‌شمار شرکت‌های بزرگی همچون اپل، گوگل، فیس‌بوک، اینتل و … در حوزه‌های سخت افزاری و نرم افزاری هستیم که عصر حاضر را بیش از هر زمان دیگری برای عاشقان فناوری جذاب کرده‌اند، اما نام همه این شرکت‌ها با نام سیلیکون ولی گره خورده است و نمی‌توان تاثیر این منطقه را بر شکوفایی این فناوری‌ها نادیده گرفت.

منبع: Business Insider

گفتگو با سعید ابراهیمی، مدیر سایت بیتوته beytoote

خانه / راز ثروتمندان / گفتگو با سعید ابراهیمی، مدیر سایت بیتوته beytoote گفتگو با سعید ابراهیمی، مدیر سایت بیتوته beytoote در راز ثروتمندان ۱ شهریور ۱۳۹۵ ۰ 3,212 بازدید سایت «بیتوته» beytoote با مدیریت سعید ابراهیمی ۳ سال است که کار خود را آغاز کرده و در این مدت تمام تلاشش این بوده که سایتی با محتوای منظم و کاربردی در حوزه سلامت و روانشناسی، پزشکی، دکوراسیون، اشپزی و… آقای ابراهیمی، کمی از بیوگرافی سایت بیتوته بگویید و اینکه چطور تصمیم گرفتید چنین سایتی را راه اندازی کنید؟ سایت بیتوته حدودا ۳ سال پیش فعالیت خود را آغاز کرد. هدف ما از راه اندازی چنین سایتی این بود که پرتال جامعی را به دست آوریم تا از طریق آن نقص های سایت های دیگر را بپوشانیم. سایت هایی که در اینترنت وجود دارد مطالبشان،جزیی از مطالب سایت های دیگر به حساب می آید. اخبار، سرگرمی و مطالب دیگری که در این سایت ها وجود دارد دسته بندی ندارند یا دسته بندی خوبی نمی شوند. بنابراین کابر نمی تواند مطلبی که در نظر دارد را به راحتی پیدا و از آن استفاده کند. اینطور شد که چنین سایتی را راه انداختیم و تا امروز هم خوب پیش رفته است. در ابتدای راه ۵ نفر بودیم که بعد از ۳ سال این ۵ نفر به ۹ نفر افزایش پیدا کرد. ۵ سال پیش، در کنار تحصیل می خواستم در اینترنت هم فعالیت کنم و کار اقتصادی انجام دهم. با چند نفر از دوستانم یک تیم ۸ نفره را تشکیل دادیم. همه ما در یک گروه سنی و مرد بودیم. این کاری که می خواستیم راه بیندازیم تصمیم بزرگی بود و از آنجایی که ما در سنی قرار داشتیم که یا می خواستیم تشکیل خانواده بدهیم یا ادامه تحصیل یا به سربازی برویم بعد از یک سال فعالیت متاسفانه نتوانستیم کاری از پیش ببریم و موفقیت آمیز نبود. بعد از این شکست چطور دوباره تصمیم گرفتید از نو کار را شروع کنید؟ یک سال تجربه کار در دنیای مجازی را داشتم و تا آن روز دست به کار گروهی نزده بودم و بعد از یک سال در این کار گروهی، شکست هم خوردم که خیلی برایم تلخ بود. اما باز کار را از نو شروع کردم و سایتی دیگر راه انداختم. اما قبل از آن با توجه به تجربه یک ساله ام متوجه این موضوع شدم که مهمترین علتی که اکثر سایت ها با شکست روبرو می شوند در این است که مدیران این سایت ها طراح وب ندارند و خودشان هم از طراحی وب سردر نمی آورند. برای همین بدون اینکه بخواهم به کلاسی بروم، طراحی وب را در مدت زمان ۲ ماه یاد گرفتم. گروهی را هم که برای راه اندازی سایت انتخاب کردم کسانی بودند که به هم اعتماد داشتیم و از طرف دیگر اخلاق خوب و توقع کم از هم و جمع کردن افراد متخصص باعث شد که اینبار شکست دیگری را تجربه نکنم. ایده سایت بیتوته تقریبا از خودم بود. قبل از بیتوته در نظرم این بود که یک سایت فروشگاه الکترونیک راه بیندازم که البته یکی از مشکلات راه اندازی چنین فروشگاه مجازی به ویژه در آن زمان پست، پرداخت الکترونیک و نبود کاربر بود و صد البته اعتماد مردم به چنین سایت هایی. تبلیغات در موفقیت چنین سایت هایی خیلی اهمیت دارد که البته تبلیغ کردن هزینه هم می خواهد. تبلیغ در رادیو و تلویزیون و روزنامه ها آنقدر زیاد است که اصلا در توان من نبود و فقط می توانستیم در خود اینترنت تبلیغ کنیم. ولی از آنجایی که سایت ها پیچ و خم زیادی دارند که خودشان هم از آن سردر نمی آوردند؛ تبلیغات موثری در اینترنت نمی توان داشت. برای همین فروشگاه اینترنتی را در آن زمان فراموش کردم وسایت بیتوته را به وجود آوردم و از بستگانم برای این کار کمک گرفتم که توقع مالی زیادی هم نداشتند و برای من در آن زمان خیلی هم خوب بود. با تلاش هایی که انجام دادیم در سال ۸۹ هم موفق شدیم در جشنواره رسانه های دیجیتال در بخش خانواده برنده شویم. هنوز هم نمی خواهید فروشگاه اینترنتی را راه بیندازید؟ پروژه بعدی که در نظر دارم  و می خواهم آن را پیش ببرم همین فروشگاه های مجازی است که به صورت تخصصی می خواهم کار را پیش ببرم. فروشگاه هایی که به درد مردم بخورد و فرامنطقه ای باشد به طوری که کل کشور را دربرگیرد. اهداف اولیه سایت در زمانی که بیتوته راه انداختید چه بود و در این ۳ سال چقدر به آنها نزدیک شدید؟ هدف اولیه ما این بود که از طریق سایتمان، ضعف سایت های دیگر را بپوشانیم. ما قشری در اینترنت داریم که قشر خاص محسوب می شود. مثل متخصصان، تحصیل کرده ها و دانشجویان که اگر این ها را از کل جامعه تفکیک کنیم، می ماند عموم مردم که کار خاصی در اینترنت ندارند و می خواهند از طریق آن وقت خود را بگذرانند و مطالب جدید و تازه ببینند. لازم است اطلاعات عمومی مردم عادی را بالا ببریم. سایت های مثل بیتوته به مخاطب عام کمک می کند یکسری اطلاعات به دست آورد که برایش جالب است، در زندگی عادی خود می تواند از آنها بهره ببرد و در البته در خاطرش هم بماند. تا امروز که ۳ سال از راه اندازی سایت بیتوته می گذرد ۷۰ تا ۸۰ درصد ایده ای که در ابتدای کار داشتیم به آن دست پیدا کرده ایم.بیتوته جای کار زیاد دارد و هنوز کامل نیست. تمام تلاش ما این است که در سایت دسته بندی اطلاعات درست باشد و کاربر را گیج نکند. عنوان مجموعه ها اضافه نداشته و قابل فهم باشد تا مخاطب به راحتی بتواند به آنچه که درنظر دارد دست پیدا کند. در آینده هم درنظر داریم به بخش های سایت یک بخش مشاوره اضافه کنیم که چند ماه وقت لازم است تا چنین بخشی را سایت بیتوته به خود ببیند. درخواست مردم زیاد بوده و ما برای این کار به یک تیم متخصص نیاز داریم و ان شالله تا چند ماه آینده این بخش را هم به سایت اضافه خواهیم کرد. مشکلاتی که در حین فعالیت در سایت برای شما پیش می آید چیست؟ عمده ترین مشکل، فیلترینگ است. البته الان نسبت به ۳ سال قبل خیلی بهتر شده. ماه های اول ، به خاطر همین مشکل فیلترینگ ناامید شده بودیم و می خواستیم کار را رها کنیم. تجربه در این کار خیلی مهم است. ما در ابتدا ۲ بار فیلتر شدیم آن هم به خاطر بی تجربگیمان بود. البته هر دو بار را بدون اینکه به ما بگویند و تذکر بدهند فیلتر کردند. الان خیلی خوب شده؛ اگر مشکلی وجود داشته باشد در ایمیل به ما تذکر می دهند و ما هم مشکل را برطرف می کنیم. مشکل بعدی سرور است. سایت باید در همه جا در دسترس باشد. سایت های تخصصی خوب کار می کنند. آنها معمولا به یک وکیل، شرکت، دکتر و… وابسته هستند؛ اما می بینیم که سایت بالا نمی آید. طراحی وب و اینکه وب سبک و قابل دسترس باشد خیلی مهم است. بخش مالی مشکل دیگر است. من در ابتدا که توانستم کار را پیش ببرم برای این بود که همکارهایم از بستگانم بودند و توقع مالی نداشتند و کار پیش رفت. در آن زمان من مشغول به تحصیل بودم و نیاز مالی آنچنانی نداشتم. اما همه که اینطور نیستند. الان به عنوان مستر ۳ سال است کار کرده ام  و تمام تلاشم این بوده که کار خیلی عمقی و اصولی پیش برود.مشکل دیگر زمانی بود که می گفتند اینترنت قطع می شود. به ما در آن مدت فشار روحی زیادی وارد شده بود که چه کار باید بکنیم و همین مشکلات به میزان استرس ما اضافه می کرد. روند تولید مطالب سایت بیتوته به چه صورت است؟ زمانی که سایت را ایده پردازی کردیم ۳ فاز را برای آن درنظر گرفتیم. فاز اول این بود که مطلب ایجاد کنیم. اطلاعات در اینترنت زیاد است. اما به خاطر اینکه نظم خاصی ندارد، مخاطب را آشفته می کند و مهمترین دلیل آن این است که کاربر ناآشنااکثرا اطلاعات خود را از موتورهای جستجوگر مثل گوگل پیدا می کند. آنقدر سرچ در میان کاربران ایرانی کارایی دارد کهموتور جستجوگر گوگل، رتبه اول را در ایران به خود اختصاص داده است. همین موضوع باعث می شود که وب مسترها نتواند کار خود را به درستی پیش ببرند و در قعر موتورهای جستجو جای بگیرند. نیاز است که مطالب را سامان دهی کنیم. هر مطلبی که در سایتمان به کار می بریم، اگر از جای دیگر باشد؛ حتما با ذکر منبع آن را در سایت بیتوته استفاده خواهیم کرد و سعی می کنیم حق کپی رایت را خودمان رعایت کنیم. فاز دوم که ۲ ماه است آن را راه اندازی کرده ایم، ترجمه است که البته تا بتوانیم این سیستم را به خوبی در سایت جا بیندازیم نیاز به زمان دارد. سعی کرده ایم مطالب را به خوبی دسته بندی کنیم؛ چون آنقدر مطلب در اینترنت هست، اما بلااستفاده؛ برای همین آنها را جمع آوری و به روز می کنیم یا ازآنهایی استفاده می کنیم که تاریخ انقضا ندارند. فاز سوم نیز که ان شالله تا چند ماه آینده راه می اندازیم تولید محتوا خواهد بود. اگر درآمد را به خوبی مدیریت کنیم می تواند کمک خوبی باشد و مردم بیشتر از قبل می توانند از این سایت بهره ببرند. میزان استقبال چطور است؟ اگر سایت جهانی الکسا را بررسی کنید از روی نمودار آن متوجه خواهید شد که سایت چه میزان بازدید دارد و کاملا گویا است. البته هیچ کاربری از طریق ایمیل یا خبرنامه جذب سایت بیتوته نشده که خود برای ما امتیاز بزرگی به حساب می آید. در حال حاضر که با شما صحبت می کنم سایت ما در جهان رتبه ۳۰۰۵ را دارد و در کشور ۳۵ است که این رتبه ها متغییر هستند و مثلا رتبه در کشور بین ۳۰ تا ۴۰ در نوسان است. به جرات می توانم بگویم غیر از وب سایت هایی که با ایمیل و خبرنامه کار می کنند؛ هیچ سایتی به اندازه سایت ما روند رو به رشد ندارد. ما می خواهیم با روند طبیعی رشد کنیم و سعیمان این است که اصول اخلاقی را هم در حین کار رعایت کنیم. پیشنهاد شما درباره بهبود وضعیت تولید محتوای وب فارسی چیست؟ همه معتقد هستند در اینترنت تولید محتوای غنی وب فارسی کم است. اینترنت جدای از جامعه نیست. خود ما کاری کرده ایم که فاصله بین اینترنت و جامعه از بین برود وگرنه اینترنت هم مانند رادیو، تلویزیون و روزنامه باید جایی در خانواده ها داشته باشد. حتی اینترنت از این رسانه ها نیز بهتر است؛ چون امکان ارتباط دوطرفه وجود دارد. مطالبی که در اینترنت گذاشته می شود کاملا مشخص خواهد شد که چه میزان از آن مطلب استقبال شده. باید دلیل اینکه تولید محتوا، درست انجام نمی شود را بررسی کرد. چرا در اینترنت این اتفاق رخ نمی دهد به نظر من به این خاطر است، وقتی که یک نفر cdآموزشی، بازی یا هر چیز دیگری را درست می کند؛ نمی داند چطور می تواند برای آن بازار فروش به وجود آورد و اینترنت چقدر می تواند در این خصوص کمک حال آنها باشد. هزینه این کارها هم بالاست برای همین کیفیت ها پایین می آید. اولین کاری که برای بهبود وضعیت باید انجام داد؛ بازاریابی است. تولیدکننده ای ببیند که کارش نمی گیرد آن را رها می کند. در رکود بازار، بازاریاب می تواند کمک بزرگی باشد.خیلی ها حاضر هستند برای محصول پول پرداخت کنند. لازم است کالایی که تولید می کنند را به مردم معرفی کنند که این کار هم هزینه براست. مثلا اگر قرار باشد نمایشگاه بزنند باید هزینه زیادی بپردازند. لازم است یک شبکه مویرگی درست ایجاد شود و به اینترنت، آن را وصل کنند. از این طریق می توان به راحتی موانع را از سر راه برداشت. حمایت نکردن دولت هم علت دیگری است. تقریبا همه می گویند دولت باید این مشکلات را سروسامان دهد. مثلا وقتی cd بازی یا آموزشی ساخته می شود به راحتی می توان از روی آن کپی کرد. قانون حق کپی رایت وجود دارد، اما جنبه اجرایی ندارد. شرکت ها هم نمی توانند شکایت کنند. اگر دولت در اجرای قانون محکم پیش برود مشکلات به مرور زمان حل خواهد شد.

جزییات بیشتر : گفتگو با سعید ابراهیمی، مدیر سایت بیتوته beytoote

سام مدن پور و امین شکوهی بنیانگذاران “ایسام” Esam +مصاحبه

ایسام نام یکی از وب سایت های فعال در زمینه تجارت الکترونیک در ایران است. ایسام بر اساس الگویی بر گرفته از سایت eBay در بهمن ماه سال ۱۳۹۰ افتتاح گردید و این امکان را برای فروشندگان به وجود آورد که فروشگاه اینترنتی خود را راه‌اندازی کنند و به صورت آنلاین محصولات خود را به روش‌های مختلف از جمله مزایده بفروش برسانند. سام مدن پور و امین شکوهی همچنین ایسام از روش‌هایی چون تبلیغات در روزنامه ها، مجلات، بیلبوردها، بنرهای تبلیغاتی و موتورهای جستجو، جهت افزایش بازدید از فروشگاه‌ها استفاده می‌نماید. سیستم حمایت از خریداران ایسام به این صورت عمل میکند که ایسام وجه پرداخت شده خریداران را تا زمانی که آنها سفارش خود را بصورت رضایت بخش تحویل نگرفته باشند به امانت نزد خود نگه می‌دارد و زمانی معین در اختیار آنها قرار می‌دهد تا کالا را بررسی نمایند و در صورتی که خریداران از خرید خود رضایت نداشته باشند می‌توانند با ارائه دلایل منطقی وجه پرداختی خود را پس بگیرند. سام مدن پور و امین شکوهی دو بنیانگذار بزرگترین سایت خرید و فروش و حراجی فارسی یعنی ایسام هستد سام مدن پور تحصیل کرده رشته مهندسی کامپیوتر از دانشگاه وسترن آنتاریو کاناداست. او پس از پایان تحصیلات به آمریکا رفت و در یک شرکت سخت‌افزاری به کار تعمیر کامپیوتر مشغول شد. بعد از مدتی شروع به خرید لپ‌تاپ‌های خراب مشتریان کرده و پس تعمیر آنها را بر روی سایت مزایده Ebay بفروش می‌رساند. فروش لپ‌تاپ‌هاس دست دوم روی سایت Ebay اولین تجربه جدی سام در عرصه تجارت الکترونیک بود. تجربه‌ای که همواره از آن به نیکی یاد می‌کند. درسال ۱۳۸۶ سام به ایران بازمی‌گردد و سعی می‌کند همان فرایند تعمیر و فروش لوازم دست‌دوم را در ایران نیز انجام دهد اما در ایران سایت مزایده بزرگی وجود نداشت و این اولین جرفه‌ای بود که برای ایجاد یک سایت مزایده حرفه‌ای در ایران به ذهن سام رسید. حدود سال ۱۳۸۷ سعی می‌کند به کمک شرکت‌های فعال اقدام به راه‌اندازی سایت کند، اما به دلیل این‌که اکثر این شرکت‌ها از سامانه‌های مدیریت محتوا آماده استفاده می‌کردند تصمیم می‌گیرد سایت حراجی خود را از ابتدا طراحی و برنامه نویسی کند. در همان شروع کار از طریق دوستان با امین شکوهی آشنا می‌شود. امین شکوهی متولد سال ۱۳۶۲ و فارغ التحصیل رشته نرم‌افزار است. بیش از دو سال طول کشید تا اولین نسخه ایسام با همکاری امین و سام آماده شود. حجم بسیار زیاد کار و مشکلاتی مثل سربازی امین علت طولانی شدن مراحل برنامه‌نویسی و طراحی شد اما سرانجام ایسام در سال ۱۳۹۰ رسما فعالیت خود را به عنوان یک سایت مزایده و خرید‌وفروش آغاز کرد. تنها دو ساعت بعداز راه اندازی رسمی ایسام اولین خرید اتفاق می‌افتد و ایسام حالا بعد از ۵ سال یکی از توسعه یافته‌ترین کسب‌وکارهای اینترنتی ایران است. مدل کسب‌ و کار ایسام دقیقا شبیه به سایت Ebay است. یک نفر در جایی کالای دست دوم یا نو خود را برای فروش قرار می‌دهد و شخص دیگری همان کالا را خریداری می‌کند، مبلغ معامله از طریق سایت ایسام پرداخت شده و زمانی که کالا به دست خریدار رسید با اعلام رضایت خود به فروشنده اجازه برداشت مبلغ را می‌دهد، در این میان کارمزد مختصری از فروشنده کسر شده که همین منبع درآمد سایت است. لباس و بدلیجات زنانه، لوازم شخصی و کالاهای دیجیتال تنها بخشی از کالاهای پر فروش این حراجی آنلاین است. ایسام آمار جالبی از فروش ۳٫۵ میلیارد تومانی اسکناس، سکه و تمبرهای قدیمی در سه سال اول فعالیت خود ارائه می‌دهد. همین امر نشان می‌دهد بازار تجارت الکترونیک بسیار فراتر از چیزی است که در نگاه اول برداشت می‌شود. در مجموع ایسام یک نمونه موفق از یک پلتفرم بومی شده جهانی در ایران است. در زمان شروع کار ایسام هم، سایت‌هایی دیگری برای خرید و فروش کالاهای دست‌دوم وجود داشتند اما اجرای دقیق و حرفه‌ای این دو کارآفرین، استارتاپ را تبدیل به یکی از موفق‌ترین بستر‌های تجارت الکترونیک در ایران کرد. مصاحبه ای در سال آبان ۹۱ مزیت ایسام برای فروشندگان کالا در چیست؟ چرا فروشندگان باید ایسام رو برای فروش کالا انتخاب نمایند؟ ایسام این امکان را برای فروشندگان به وجود آورده تا بدون صرف هیچ هزینه ای، سریع و آسان فروشگاه اینترنتی خود را راه اندازی نموده و به صورت آنلاین محصولات خود را به روشهای مختلف و متنوع بفروش برسانند. برخلاف سایر فروشگاه‌های آنلاین، ایسام یک فروشگاه بسیار غنی را در اختیار فروشندگان قرار می‌دهد تا بتوانند کنترل کاملی بر روی آن داشته باشند. فروشندگان می‌توانند ظاهر و عملکرد فروشگاه خود را به دلخواه انتخاب نمایند. ایسام از راه‌های متعددی جهت افزایش بازدید از کالاهای فروشندگانش استفاده می‌نماید. همچنین ابزارهای بازاریابی قدرتمندی را در اختیار فروشندگان قرار داده تا بتوانند بازدیدهای خریداران را مدیریت نمایند. ایسام از روش‌هایی چون تبلیغات در روزنامه ها، مجلات، بیلبوردها، بنرهای تبلیغاتی و موتورهای جستجو، جهت افزایش بازدید از فروشگاه‌ها استفاده می‌نماید. ایسام به چه صورت از خریداران خود حمایت میکند؟ اطمینان و رضایت خریداران مهمترین هدف ایسام است. این وبسایت با استفاده از سیستم های پیشرفته داخلی طراحی شده و سعی بر این نهاده تا رضایت خریداران خود به بهترین نحو جلب نماید. سیستم حمایت از خریداران به این صورت عمل میکند که ایسام وجه پرداخت شده خریداران را تا زمانی که آنها سفارش خود را بصورت رضایت بخش تحویل نگرفته باشند به امانت نزد خود نگه می‌دارد و زمانی معین در اختیار آنها قرار می‌دهد تا کالا را بررسی نمایند و در صورتی که خریداران از خرید خود رضایت نداشته باشند می‌توانند با ارائه دلایل منطقی وجه پرداختی خود را پس بگیرند. آیا کاربران برای استفاده از خدمات ایسام باید مبلغی پرداخت نمایند؟ خرید، شرکت در مزایدات، ثبت کالا و ایجاد فروشگاه در ایسام کاملا رایگان می باشد. تنها مبلغی به عنوان تعرفه ایسام پس از فروش موفق از فروشنده دریافت می گردد. جدول تعرفه ها در قسمت راهنمای ایسام قابل مشاهده است. شنیده شده تعرفه های سایت برای فروشندگان کاهش یافته است. این کاهش به چه میزان بوده است؟ بله ، همانطوری که عرض کردم به خاطر استقبال خیلی خوب هموطنان و همچنین در راستای حمایت از فروشندگان، ما درصد تعرفه های فروش را حدودا ۳۰% نسبت به تعرفه های قبلی کاهش دادیم و با تحقق این امر از این پس فروشندگان می توانند کالاهای خود را با قیمت پایین تری برای فروش عرضه نمایند. جزییات این کاهش تعرفه ها هم در راهنمای سایت با ذکر مثال و به صورت کاملا شفاف اطلاع رسانی شده است. آیا در مورد کالاهایی که باید در سایت عرضه شود محدودیت خاصی وجود دارد؟ هر نوع کالایی که طبق قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران مجاز باشد در ایسام قابل فروش است. این کالاها می توانند به صورت نو و یا دست دوم باشند. فقط کافی است مشخصات و تصویر کالا بر روی سایت قرار گیرد. آیا ایسام مجوزات قانونی جهت فعالیت خود کسب نموده است؟ مهمترین عامل در خصوص خرید و فروش آنلاین و اینترنتی، اعتماد افراد به سایت می باشد. به منظور جلب اعتماد افراد سعی شده تا کلیه مجوزهای قانونی را از مراجع ذیربط اخذ نماییم. به همین منظور این شرکت موفق به دریافت نماد اعتماد الکترونیک از وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان اولین سایت حرفه ایی مزایده در ایران و دارای گواهی شماره ۶۱۴۰۹-۲۷/۲۰ از شورای عالی انفورماتیک و مجوز فعالیت شماره ۲۶۴۱/ص ت۹۰ از سازمان نظام صنفی رایانه ایی استان تهران بوده که با مراجعه به سایت هر یک از این مراجع می توانید از صحت و اعتبار مجوز های ما مطلع گردید. همچنین وب سایت ما در کارگروه ساماندهی سایت های اینترنتی وابسته به وزارت ارشاد نیز به ثبت رسیده و به عنوان اولین سایت مزایده آن لاین موفق به اخذ نماد اعتماد الکترونیکی از مرکز توسعه تجارت الکترونیکی گردیده است. سخن آخر؟ استراتژی ما درسایت ایسام، توسعه تجارت آنلاین و افزایش بازار فروش برای فروشندگان و حمایت از خریداران تعیین گردیده است. ما معتقدیم که هر فردی می‌تواند از سایت ایسام با توجه به نیاز خود سود ببرد.

جزییات بیشتر : سام مدن پور و امین شکوهی بنیانگذاران “ایسام” Esam +مصاحبه

دو برادری که با (دیجی کالا) میلیاردر شدند / digikala

حمید و سعید محمدی بنیان گذاران دیجی کالا دیجی کالا نام یکی از وب‌گاه‌های فعال در زمینه تجارت الکترونیک در ایران است. این وب‌گاه در زمینه فروش آنلاین محصولات دیجیتالی فعالیت می‌کند و به طور میانگین روزانه بیش از ۴۰۰ هزار بازدید کننده دارد. دفتر مرکزی این شرکت که برای امور مالی و بازرگانی استفاده می‌شود روبروی فرهنگسرای ارسباران است و دفتر دوم که مرکز پردازش‌ها نام دارد خارج از تهران در جاده فتح و دفتر سوم مرکز تکنولوژی و بازاریابی نام دارد و در پارک علم و فناوری شهر پردیس واقع شده است. ایده شکل گیری دیجی کالا حمید و سعید محمدی در سال ۱۳۸۴ هر دو عکاسی دیجیتال را پیگیری می‌کردند. بعد از جست و جو در اینترنت درباره دوربین‌ها، دوربین مورد نظر را از بازار جمهوری تهران خریداری کردند. اما بعد از چند روز پی بردند، لنز روی دوربین دست دوم و تعمیری است. این اتفاق ناخوشایند از تجربه خرید به شکل سنتی، که خیلی قابل اعتماد هم نبود، جرقه اولیه تاسیس شرکت دیجی کالا بود. تاریخچه دیجی کالا مدیران این سایت از سال ۸۳ تصمیم به راه‌اندازی آن گرفته و در سال ۱۳۸۵ توسط حمید محمدی و سعید محمدی بنیانگذاری شد. پرسنل اولیه آن ۵ نفر بودند که تا اسفند ۱۳۹۲ به ۲۰۰ نفر افزایش پیدا کرد و طبق گفته مدیران تا پایان سال ۹۳ به ۷۰۰ نفر می‌رسد. این شرکت در سال ۹۱ پیشنهاد شراکت صندوق سرمایه‌گذاری سرآوا را پذیرفت. محمدی در مصاحبه‌ای در سال ۱۳۹۲ مدعی شد که دیجی‌کالا سهم بیش از ۸۵ درصدی از بازار خورده فروشی آنلاین ایران را در دست دارد. محیط کاری طبقه اول دفتر مرکزی که بخش خدمات و امور مشتریان نام دارد مدرن و پرنور طراحی شده است. در این بخش مراجعه کنندگان افرادی هستند که از ضمانت ۷ روزه دیجی کالا استفاده می‌کنند. در این بخش ۱۴ نفر هشت و نیم صبح تا پنج بعدازظهر مشغول به کار هستند و در روز حدود ۱۵ تا ۲۰ نفر مراجعه می‌کنند. در این بخش روی هر کدام از میزها یک رایانه قرار دارد تا در صورت نیاز نحوه دسترسی به خدمات آنلاین را به مشتری آموزش دهند. طبقه پنجم ساختمان مرکزی بخش تامین کالا است. به ادعای مدیر تامین شرکت دیجی‌کالا تمام محصولاتش را از توزیع‌کننده‌های موجود تامین می‌کند و خود وارد کننده نیست. در مرکز تماس و ارتباط با مشتری که در انتهای همان طبقه واقع شده حدود ۳۰ نفر به مشتریان و کاربران دیجی‌کالا پاسخ می‌دهند. این بخش به دفتر دوم منتقل شد.   بر اساس گزارش مجلهٔ اکونومیست در سال ۲۰۱۴ این وب‌گاه با سرمایهٔ ۱۵۰ میلیون دلار در رتبهٔ اول شرکت‌های اینترنتی ایران قرار گرفت. طبق گزارش واشنگتن پست در سال ۱۳۹۳ (۲۰۱۴ میلادی) این وبگاه روزانه ۳٬۰۰۰ درخواست خرید دارد و در ۱۶ شهر مهم ایران برای پخش محصولاتش شعبه دارد. این شرکت ۴۵۰ کارمند در سال ۱۳۹۳ دارد و تحویل محصولات به مشتریان را کارمندان شرکت به عهده می‌گیرند. این دو برادر متولد سال ۵۸ هستند و با یک تجربه تلخ از یک خرید سنتی به فکر ایجاد این شرکت افتاده‌اند. آنها شرکتی تاسیس کردند که در کنار فراهم آوردن محتوای مناسب برای کسب اطلاع از محصولات، بتوانند این محصولات را به صورت آنلاین، به فروش برسانند. آنها کار خود را با تنها دو محصول تلفن همراه و دوربین آغاز کردند و رفته‌رفته آن را گسترش دادند. امروزه نه‌تنها تمامی کالاهای دیجیتال را در سبد فروش خود دارند، بلکه محصولاتی چون ساعت، کتاب و رسانه نیز به سبدشان افزوده شده است. حدود دو سال قبل یکی از سرمایه‌گذاران خطر‌پذیر برای این شرکت سرمایه‌گذاری کرد که نتیجه بسیار خوبی را برای آنان به همراه داشت. چندی پیش اکونومیست در مقاله‌ای ارزش شرکت دیجی‌کالا را بالغ بر ۱۵۰ میلیون دلار برآورد کرد. این دو برادر از ابتدای تاسیس این شرکت تاکنون روزانه به طور متوسط ۱۳ تا ۱۴ ساعت کار کرده‌اند و معتقدند اگر هم‌اکنون کسی تصمیم به تاسیس یک شرکت یا تجارتی به شکل استارت‌آپ بگیرد، باید روزانه ۱۸ ساعت در روز برای چندین سال کار کند تا به نتیجه خوبی دست پیدا کند. • با معرفی شروع کنیم. تحصیلات‌تان چیست؟ من حمید محمدی، لیسانس صنایع از دانشگاه خواجه نصیر و فوق‌لیسانس ام‌بی‌ای از دانشگاه علم و صنعت دارم و سعید برادرم، لیسانس مکانیک و فوق‌لیسانس ام‌بی‌ای از دانشگاه سازمان مدیریت صنعتی است. • فکر می‌کردید روزی به این موفقیت دست پیدا کنید؟ فکر می‌کنم همه ما در مواقعی پتانسیل لازم برای موفقیت را در خودمان می‌بینیم، اما برای برخی این موفقیت پیش می‌آید و برای برخی دیگر نه. • چه مسائل و مشکلاتی در کسب و کار اینترنتی وجود دارد؟ به نظر ما مسائل و مشکلات خیلی بزرگ و حل‌نشدنی بر سر راه کسب و کار اینترنتی در ایران وجود ندارند؛ اما خیلی‌ها اظهارنظر می‌کنند که امکان ندارد بتوانید در این حوزه فعالیت کنید، زیرا زیرساخت‌های لازم و فرهنگ خرید اینترنتی وجود ندارد. ما با این نظر مخالف هستیم. البته چالش‌ها و مشکلاتی وجود دارد که ممکن است در کشورهای توسعه‌یافته‌تر وجود نداشته باشد یا کمتر باشد. به طور مثال مشکلات می‌تواند زیرساخت‌های تجارت الکترونیک از توزیع تا قیمت بالای پهنای باند و سرعت اینترنت برای مصرف‌کنندگان عادی، نبود قوانین و متولی‌های مشخص در این حوزه و مهم‌تر از همه فضای اقتصادی غیر‌شفاف باشد. • دیجی‌کالا از کجا شروع شد؛ قبل از آن مشغول به چه تجارت یا فعالیتی بودید؟ در سال ۱۳۸۴ و از فارغ‌التحصیلی ما چند سالی می‌گذشت. هر دو به عکاسی دیجیتال علاقه زیادی داشتیم و کمابیش عکاسی دیجیتال را پیگیری می‌کردیم. البته تجهیزات عکاسی حرفه‌ای نداشتیم. دقیقاً زمانی بود که عکاسی آنالوگ به دیجیتال در حال تغییر بود ولی اطلاعات فنی زیادی در این حوزه وجود نداشت. عکاس‌ها هم خیلی اطلاعات فنی دقیقی راجع به عکاسی دیجیتال نداشتند و بعضی از آنها هم اعتقادی به این عکاسی نداشتند. تصمیم گرفتیم یک دوربین دیجیتال بخریم تا در سطح حرفه‌ای‌تری عکاسی را ادامه دهیم. شروع به جمع‌آوری اطلاعات درباره عکاسی دیجیتال و دوربین‌های این حوزه کردیم. هیچ اطلاعاتی وجود نداشت؛ هم عکاسی دیجیتال جدید بود و هم اینکه دوربین دیجیتال وسیله‌ای مصرفی اما به شدت تخصصی بود. اطلاعات فنی و کاربردی زیادی برای مصرف‌کننده وجود نداشت، در نتیجه در اینترنت جست‌وجو درباره دوربین‌ها و عکاسی دیجیتال را شروع کردیم. با یک سایت تخصصی خارجی در حوزه عکاسی دیجیتال آشنا شدیم، نقد و بررسی‌ها و مقایسه‌هایش را خواندیم و در نهایت بهترین دوربین موردنظرمان را انتخاب کردیم و از بازار جمهوری تهران خریدیم. بعد از چند روز استفاده احساس کردیم این دوربین اشکال دارد. نمی‌دانستیم اشکال کار کجاست اما تصاویر ثبت‌شده با نمونه‌هایی که در اینترنت از آن دوربین دیده بودیم تفاوت داشت. بعد از مدتی فهمیدیم لنز همراه دوربین با نمونه‌ای که باید روی آن باشد، متفاوت است. لنز روی دوربین دست‌دوم و تعمیر شده بود. این اتفاق برای ما بسیار ناخوشایند بود. یک اتفاق خوشایند با اطلاعات و تجربه‌ای که کسب کرده بودیم و یک اتفاق ناخوشایند با تجربه خرید به شکل سنتی که خیلی قابل اعتماد هم نبود. این تجربه جرقه یک ایده تجاری برای ما شد. سال ۱۳۸۵ شروع کردیم به مطالعه در این حوزه و مدل تجاری دیجی‌کالا حول نقد و بررسی و فروش اینترنتی کالای دیجیتال شکل گرفت. می‌خواستیم همزمان هم به بالا رفتن سطح اطلاعات مخاطب‌مان کمک کنیم تا بتوانند مانند یک متخصص کالاها را بررسی کنند و هم به شیوه درست، اصولی و امروزی خریداری کنند. با این ایده دیجی‌کالا با گروه محصولی موبایل و دوربین عکاسی شروع به کار کرد. با یک تیم کوچک و سختکوش که در مجموع هفت نفر بود، کار را در آپارتمان اداری برادر بزرگ‌ترمان در خیابان سعدی شروع کردیم و یک سال در آنجا فعالیت کردیم. به تدریج و با سرویس‌های متفاوتی که هر روز ارائه می‌شد، از دیجی‌کالا استقبال شد و بازدید سایت بالا رفت. رفته‌رفته قابلیت‌های فروش را اضافه کردیم. هر چند ماه یک بار، گروه‌های جدید محصولی را به سبد کالاهای عرضه‌شده اضافه می‌کردیم تا اینکه توانستیم تمام کالاهای دیجیتال را پوشش دهیم و تیم را در حوزه تولید محتوا و بازاریابی تقویت کنیم. س‍پس با افزایش بازدید و تعداد سفارش‌های روزانه به مسائل زیرساختی تجارت الکترونیک مثل پلت‌فورم نرم‌افزاری پرداختیم. پلت‌فورم مورداستفاده توسط تیم دیجی‌کالا طراحی و تولید شد که تاثیر زیادی در رشد و گسترش فروشگاه داشت. • چه مراحلی را طی کرده‌اید تا دیجی‌کالا به وضعیت کنونی رسیده است؟ اولین مرحله، طراحی مدل تجاری دیجی‌کالا و توسعه آن با توجه به شرایط کشور و مخاطبان بود. در ابتدا بیشتر به تولید محتوای غنی و مفید و به زبان فارسی پرداختیم که باعث جذب هرچه بیشتر بازدیدکنندگان سایت شد. تعداد بالای بازدیدکنندگان به لطف محتوای غنی و در مرحله بعد پلت‌فورم قوی دیجی‌کالا، یک دستاورد بزرگ به حساب می‌آمد و ما را تبدیل به یک برند موفق کرد. شاید بتوان گفت تولید محتوای تخصصی و بی‌طرفانه که مورد استقبال کاربران قرار گرفت، مهم‌ترین عاملی بود که دیجی‌کالا را به شرایط موفق امروزی نزدیک کرد. • مجوز شما برای فروش چه کالاهایی بود؟ تا سال ۱۳۸۷ مجوز فعالیت در حوزه تجارت الکترونیک به شکل امروزی تعریف نشده بود و صرفاً محدود به ثبت وب‌سایت در ستاد ساماندهی وب‌سایت‌ها می‌شد. پس از مدتی عضو هیات موسس کانون فروشگاه‌های اینترنتی در مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت بازرگانی شدیم که نتیجه فعالیت آن، منجر به شکل‌گیری آیین‌نامه فروشگاه‌های مجازی شد. مجوز صادره را از یک طرف اصناف و از طرف دیگر مرکز توسعه تجارت الکترونیکی با نماد اعتماد الکترونیک صادر می‌کرد. اکنون برای فعالیت در حوزه تجارت الکترونیک و فروش اینترنتی صرفاً به این مجوز و نماد اعتماد نیاز است. • چه زمانی دسته‌بندی محصولات از دوربین و موبایل فراتر رفت؟ در کمتر از یک سال گروه لپ‌تاپ و کامپیوتر جیبی را به کالاها اضافه کردیم. در آن زمان تبلت و بقیه ابزارهای هوشمند امروزی هنوز وجود نداشت. • یعنی شما در حال حاضر هر چیزی که بخواهید می‌توانید بفروشید؟ بله، هیچ فرقی نمی‌کند که چه چیزی باشد اما باید عرضه و فروش آن کالا منع قانونی نداشته باشد. • چرا دیجی‌کالا بعضی محصولات خاص مانند اپل را خودش وارد نمی‌کند تا دست واسطه‌ها را کوتاه کند و جنس را ارزان‌تر به مردم ارائه دهد؟ نظام توزیع و خرده‌فروشی در همه جای دنیا یکسری ساختارهای مشخص دارد. تغییر در این ساختار موجب آشفتگی نظام توزیع کالا خواهد شد. ما ترجیح می‌دهیم ارتباطمان را با برندها و توزیع‌کنندگان رسمی آنها نزدیک‌تر و قوی‌تر کنیم و به عنوان یک خرده‌فروش آنلاین بزرگ در نظام توزیع حضور داشته باشیم. امروزه یک خرده‌فروش آنلاین شرکتی دانش‌بنیان محسوب می‌شود و تمرکزش را بر روی فعالیت‌های بازرگانی صرف مانند واردات کالا قرار نمی‌دهد. تمرکز ما نیز بر روی خرده‌فروشی آنلاین، ارتباط موثر با مشتریان و همچنین برندهاست. • در این چند سال کسی به عنوان سرمایه‌گذار به شما اضافه شده است؟ بله، کمتر از دو سال قبل یک شرکت داخلی سرمایه‌گذاری خطرپذیر (VC) در دیجی‌کالا سرمایه‌گذاری کرد. • برای آینده فکر یا تصمیمی برای گسترش بین‌المللی تجارت‌تان دارید؟ در حال حاضر تمرکز ما بر روی بازار اینترنتی ایران و ارائه سرویس‌های با‌کیفیت به هموطنان است؛ اما زمانی می‌توانیم به گسترش فعالیت در کشورهای دیگر فکر کنیم که از ارائه بهترین خدمات در بازار داخل ایران مطمئن شویم. تا آن زمان شرایط برای حضور در کشورهای دیگر هم مساعدتر خواهد بود. • ما شنیده‌ایم که قرار است چند مرکز در نقاط مختلف تهران دایر کنید. درست است؟ بله، برای دسترسی سریع‌تر، چند مرکز توزیع در نقاط مختلف تهران در حال راه‌اندازی است. تجارت الکترونیک چه در ایران، چه در نقاط دیگر دنیا نیاز به یک زیرساخت و بستر دارد. در حال حاضر زیرساخت توزیع و گستردگی شبکه پستی در ایران نسبتاً مناسب عمل می‌کند اما متناسب با کسب‌ و کارهای اینترنتی طراحی نشده است. این برای ما و هر کسی که در این حوزه فعالیت می‌کند یک چالش محسوب می‌شود. ما از هر روشی برای ارائه سرویس بهتر به مشتری استقبال می‌کنیم. در تهران چهارساعته و در کرج در همان روز سفارش‌ها را تحویل می‌دهیم؛ یعنی اگر مشتری ثبت سفارش را تا ساعت ۱۶ انجام دهد، همان روز کالا را تحویل می‌گیرد. به تدریج تا پایان سال سفارش مشتریان در اکثر مراکز استان‌ها در کمتر از یک روز تحویل داده خواهد شد. • در چه شهرهای دیگری مراکزتان را گسترش خواهید داد؟ تا پایان سال در ۱۵ شهر دیگر به جز تهران این مراکز را دایر خواهیم کرد. • تعداد پرسنل دیجی‌کالا از ابتدای تاسیس تاکنون چه تغییراتی کرده است؟ تعداد پرسنل دیجی‌کالا در ابتدای تاسیس هفت نفر بود و هر سال به طور مداوم افزایش یافت. در حال حاضر تعداد پرسنل ثابت دیجی‌کالا حدود ۴۵۰ نفر است؛ اما با توجه به برنامه‌های توسعه و حجم خدمات و افتتاح ۱۵ مرکز تا پایان سال، پیش‌بینی می‌شود تعداد پرسنل به ۶۵۰ تا ۷۰۰ نفر برسد. • فکر می‌کنید در ایران رقیب داشته باشید، می‌توانید شرکتی را نام ببرید؟ بله، ممکن است؛ اما با توجه به داده‌های موجود فضای رقابت هنوز جدی نیست؛ یعنی رقبای دیگر هنوز نتوانسته‌اند دستاوردهای بزرگی داشته باشند و دارای سهم‌های بسیار کمی هستند، البته ممکن است در آینده این‌طور نباشد. • مزیت رقابتی شما در برابر خرده‌فروشان فیزیکی چیست؟ واقعیت این است که مزیت‌های خرید از دیجی‌کالا به نسبت خرید سنتی بسیار است، از جمله خرید آگاهانه از طریق مقایسه و بررسی محصولات پیش از خرید، سهولت در خرید، ضمانت هفت روز بازگشت کالا، تضمین اصل بودن کالا، تضمین بهترین قیمت، حمل رایگان و پرداخت در محل، تنوع بالای محصول، طرح‌های فروش ویژه روزانه با تخفیف‌های قابل‌ملاحظه، طرح‌های وفاداری مشتری، سرویس رایگان ارسال هدیه، ارائه خدمات حتی در روزهای تعطیل. • آیا فروش اجناس بدون گارانتی منع قانونی دارد؟ بله، جرم است. البته متاسفانه پدیده‌ای است که در کشور ما بسیار رایج است و باید برای این موضوع راه‌حلی اندیشیده شود؛ زیرا در این شرایط امکان رقابت فروشندگانی مانند دیجی‌کالا که فقط کالای با گارانتی و رسمی ارائه می‌کنند با سایر فروشندگان غیررسمی دشوارتر خواهد بود. • اکونومیست در مقاله‌ای بر اساس گزارش ورد استارت‌آپ، ارزش دیجی‌کالا را ۱۵۰ میلیون دلار برآورد کرده بود. در مورد حواشی این خبر توضیحاتی به ما می‌دهید؟ در گزارش اکونومیست با‌ارزش‌ترین کسب‌ و کارهای آنلاین در ۵۰ کشور معرفی شده بودند؛ اما افرادی نمی‌توانستند تصور کنند که ممکن است کسب و کاری در حوزه تجارت الکترونیک در ایران وجود داشته باشد که به این اندازه ارزشمند باشد. در واقع ‌بین مردم این آمادگی وجود نداشت. از دید عموم هنوز یک مغازه فیزیکی در یکی از بازارهای تهران با‌ارزش‌تر از خیلی از کسب‌ و کارهای آنلاین است. حتی ممکن است بسیاری فکر کنند دیجی‌کالا را یک کارمند در زمان آزاد بعدازظهر خود اداره می‌کند و نمی‌دانند که در حدود ۴۵۰ نفر در این شرکت کار می‌کنند. شوک وارد‌شده در رابطه با ارزش کسب و کار آنلاین در ایران بسیار طبیعی است؛ اما افراد بسیاری به اکونومیست برای ارائه این ارقام اعتراض کردند و معتقد بودند این ارقام اشتباه است. اکونومیست هم در پاسخ به این اعتراضات اعلام کرد که این مساله را بررسی مجدد می‌کند و از اعتراض‌کنندگان درخواست کرد مدارک ادعای خود را برای اکونومیست بفرستند یا اگر اطلاعات لازم کسب و کاری را در اختیار دارند که می‌تواند جزو سه شرکت برتر در حوزه کسب و کار آنلاین باشد برای آنها بفرستند. بر اساس اطلاعات دریافت‌شده، اکونومیست ارزیابی ارزش انجام داد. این ارزیابی ارزش هم بر اساس موارد مشابه منطقه‌ای در کشورهای همسایه مثل ترکیه، هند و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بود. موارد مشابه هم شامل کسب و کارهای مشابه دیجی‌کالا در این مناطق است. در نهایت اکونومیست ارزشی بیش از ۱۵۰ میلیون دلار پیشین برای دیجی‌کالا تعیین کرد که با درخواست ما رقم پیشین را اکونومیست تغییر نداد. به عنوان مثال، هپسی‌بورادا فروشگاه آنلاینی در ترکیه است که حدود نصف بازدید روزانه دیجی‌کالا را دارد. ارزش هپسی‌بورادا یک میلیارد دلار تعیین شده است. البته این بدان معنی نیست که دیجی‌کالا دو برابر هپسی‌بورادا ارزش دارد، اما یکی از عوامل موثر در ارزش‌گذاری است. • میزان فروش روزانه دیجی‌کالا چقدر است؟ این ارقام را بهتر است زمانی که دیجی‌کالا سهامی عام شد اعلام کنیم، زیرا در حال حاضر رقابت وجود دارد و از این ارقام استفاده رسانه‌ای می‌شود. • دیجی‌کالا در گذشته تبلیغات گسترده‌ای نداشت، اما اخیراً شاهد تبلیغات گسترده در بیلبوردها به صورت فیزیکی و در سایت‌ها به صورت مجازی هستیم. علت فعال شدن دیجی‌کالا در زمینه تبلیغات چیست؟ در چند سال گذشته ما در حال ساخت زیرساخت‌ها و توسعه بودیم و عملاً امکان پاسخ دادن به حجم عظیمی از درخواست‌ها را نداشتیم. تبلیغات نداشتیم و اساساً زمان آن هم برای ما فرا نرسیده بود؛ اما در حال حاضر احساس می‌کنیم این زیرساخت‌ها ایجاد شده‌اند و در حال توسعه فعالیت‌های خود چه به لحاظ گروه‌های محصولی جدید و چه به لحاظ حجم فعالیت هستیم. ما قصد داریم نه‌تنها کاربران حرفه‌ای اینترنت، بلکه سایر کاربران نیز اینترنتی خرید کنند و این خدمات را به عموم مردم عرضه کنیم. در واقع تلاش می‌کنیم روند گذار از خرید سنتی به خرید اینترنتی را تسریع کنیم. ما قصد داریم تمامی کالاهایی را که امکان عرضه آنلاین دارند تا آخر امسال به دسته‌های محصولی خود اضافه کنیم و به طور متوسط در هر ماه یک یا دو دسته را معرفی خواهیم کرد. البته این دسته‌های محصولی جدید به محصولات دیجیتال محدود نمی‌شوند. • درباره ضرورت جذب سرمایه‌گذار در استارت‌آپ‌ها توضیح می‌دهید؟ به طور کلی هر کسب و کاری برای توسعه خود نیازمند سرمایه‌گذاری است. البته ما باور داریم، برای استارت‌آپ‌های این‌چنینی که در فضای آنلاین فعالیت می‌کنند، سرمایه‌گذاری یکی از آخرین موضوع‌های مهم برای توسعه آنها محسوب می‌شود. ما تا به حال دغدغه سرمایه‌گذاری نداشته‌ایم بلکه موضوع، داشتن ایده، فکر، یک تیم اجرایی قوی و به‌کارگیری تجربیات جهانی و الگوهای آزمایش‌شده جهانی است. البته منظور ما این نیست که از اهمیت سرمایه‌گذاری بکاهیم اما سرمایه‌گذاری را در آخر لیست اهمیت خود قرار می‌دهیم. متاسفانه در فضای استارت‌آپ‌های ایران، سرمایه‌گذاری خیلی بیشتر از آنچه باید مورد توجه قرار می‌گیرد؛ یعنی احساس می‌کنند اگر استارت‌آپ خود را چند سال پیش راه‌اندازی کرده‌اند و در حال حاضر نتوانسته‌اند آن را به یک شرایط مطلوب برسانند به این دلیل است که سرمایه‌گذاری لازم بر روی کسب و کار آنها انجام نشده است. مسائل مهمی مانند مدل کسب‌وکار و تجربه مشتری وجود دارد که نادیده گرفته می‌شود. ایجاد برند در طول زمان با تلاش فراوان به وجود می‌آید؛ زیرا شما باید خدمات مناسب به مشتریان بدهید و تجربه خوبی برای آنها ایجاد کنید تا به مرور زمان برند شما در ذهن مشتریان جای گیرد. • در این مدت شکست هم داشته‌اید؟ تجربه‌های ناموفق داشته‌ایم. به طور مثال تقریباً یک سال و نیم پیش برای راه‌اندازی پلت‌فورم جدید خود اقدام کردیم و با اینکه آزمایش‌های اولیه موفق بود و آمادگی لازم را داشتیم اما در چند دقیقه اول سایت با مشکل مواجه شد و مجبور شدیم نسخه قبلی سایت را جایگزین کنیم و عملاً راه‌اندازی نسخه جدید سه ماه به تعویق افتاد. • بیشترین زمان آفلاین بودن سایت چقدر بوده است؟ در گذشته آمارهای بزرگ‌تری وجود داشت اما اخیراً خیر، شاید هر چند ماه یک بار به دلیل حملات سایبری، سایت برای یک یا دو دقیقه با مشکل مواجه شود. زمان‌هایی هم در سطح دیتاسنتر مشکل ایجاد می‌شود به طوری که بیشتر از کل پهنای باند دیتاسنتر حملات انجام می‌شود و کل دیتاسنتر با مشکل مواجه می‌شود. • روزانه چند کالای برگشتی دارید؟ نرخ برگشت ما بسیار پایین است زیرا تمامی اجناس ما اصل هستند و کنترل کیفیت می‌شوند. و یک مصاحبه هم در سال ۱۳۹۲ فرهنگسرای ارسباران نشانه خوبی بود تا بتوان به راحتی ساختمان رو‌به‌روی آن را که دیجی‌کالایی‌ها در آن اقامت داشتند، پیدا کرد. اگر خیلی تهران‌گرد باشید، ساختمانی را که بسیاری به اسم اوریفلیم می‌شناختند، راحت پیدا خواهید کرد؛ اکنون آن ویترین بزرگ شیشه‌ای میزهای خوش‌ساخت بخش خدمات مشتریان و لوگوهای جدید دیجی‌کالا را نشان می‌دهد. بخش خدمات و امور مشتریان را که طراحی شیک و زیبایی داشت می‌شد از خیابان اصلی دید. دم در سعید محمدی را می‌بینیم که پای آسانسور ایستاده ‌است. برخلاف راهروهای باریک و نیمه‌تاریک فضای عمومی هیچ دیواری میان کارکنان و مدیران نبود. هر چند این‌گونه دیوارهای شیشه‌ای نشان از یک فرهنگ سازمانی مدرن و تا حدودی نشان از ساختار افقی مجموعه دارد اما در عین حال به دلبازتر شدن فضای کاری نیز کمک شایانی می‌کند. همان برداشت اولیه درست است؛ شرکت قصد دارد ساختار، بازاریابی و حتی هویت بصری خود را بازتعریف کند. حمید هم در اتاق شیشه‌ای به جمع ما اضافه می‌شود:«شرکت در حال حاضر در دو نقطه از تهران متمرکز است ولی قرار است دفتر سومی هم در چند روز آینده در پارک علم و فناوری شهر پردیس نیز راه‌اندازی شود.» دفتر مرکزی که هم‌اکنون در آن هستیم و به ساختمان ارسباران معروف است، به کارهای مالی و بازرگانی می‌پردازد و جلسات مدیریتی در آن برگزار می‌شود و می‌توان حکم راهبر مجموعه دیجی‌کالا را به آن نسبت داد. دفتر دوم که نام آن مرکز پردازش سفارشات است، در جاده فتح قرار دارد و دفتر سوم هم که نیروهایش قرار است در آینده‌ای نزدیک به آنجا منتقل شوند، مرکز تکنولوژی و بازاریابی نام دارد. پراکندگی این سه دفتر از یکدیگر برایمان عجیب به نظر رسید؛ حمید محمدی یکی از دلایل آن را محدودیت پیدا کردن ساختمانی در تهران که بتواند این سه مجموعه را در کنار هم داشته باشد، بیان کرد. کم‌کم متوجه شدیم مرکز پردازش خدمات، حداقل به لحاظ ابعاد و اندازه باید چیزی فراتر از تصور ذهنی ما باشد که عامل محدودیت، مانع از اختصاص فضایی در مرکز شهر تهران به دیجی‌‌کالا شده است. به همراه بنیانگذاران دیجی‌کالا گشت و گذارمان در شرکت را از طبقه اول یعنی بخش خدمات و امور مشتریان شروع می‌کنیم: جایی که از در شیشه‌ای آن می‌توان فرهنگسرای ارسباران را مشاهده کرد. مدرن و پرنور طراحی شده تا مشتری احساس مثبت و راحتی در آن داشته باشد. محمد جهان‌نما سرپرست این بخش است و با اینکه در حال صحبت با یک مراجعه‌کننده بود، به استقبال ما آمد و پس از راهنمایی‌های لازم به مراجعه‌کننده توضیحات خود را در خصوص این واحد آغاز کرد:«دیجی‌کالا خدمات پس از فروشی برای کالاهایی که می‌فروشد ندارد اما مدت‌زمان هفت‌روزه‌ای برای خریداران از این فروشگاه اینترنتی در نظر گرفته تا بتوانند کالای خود را اگر ایرادی داشت، تعویض کنند.» این ضمانت می‌تواند یکی از مهم‌ترین رموز موفقیت دیجی‌کالا تلقی شود که در واقع می‌توان آن را الگویی از آمازون که بزرگ‌ترین خرده فروشی آنلاین در دنیا محسوب می‌شود  دانست:‌«در این بخش ۱۴ نفر مشغول به کار هستند که از هشت و نیم صبح تا پنج بعدازظهر به مشتریان پاسخ می‌دهند و در روز حدود ۱۵ تا ۲۰ مراجعه‌کننده داریم.» ویترینی را که مشتری به طور مستقیم با آن در تماس است، بسیار هوشمندانه طراحی کرده‌اند و مشخص است تجربه و تلقی مشتری از مجموعه، برایشان بسیار اهمیت دارد. روی هر کدام از میزها یک رایانه قرار دارد تا در صورت نیاز به مشتری نحوه دسترسی به خدمات آنلاین را آموزش دهند. یک نیم‌طبقه بالاتر هم می‌توان مرکز تماس همین بخش را مشاهده کرد. از راه‌پله‌هایی که در بعضی جاها، پله‌هایش نیز با همدیگر هم‌ارتفاع نیست، به طبقه سوم می‌رویم. «مرجوعات رسیده به حسابداری» تیتر یکی از مستنداتی است که روبه‌روی یکی از کارکنان این واحد در نرم‌افزار اکسل باز است. سعی برای بیرون کشیدن آمارهای فروش بی‌فایده است. سعید به خنده می‌گوید هیچ کس همه اطلاعات را یکجا در دیجی‌کالا ندارد!‌ پس از بازدیدی گذرا از طبقه سوم که بخش مالی در آن قرار داشت به طبقه پنجم نقل مکان می‌کنیم و به اتاق مجید کاظمی، مدیر تامین می‌رویم تا با او درباره جریان تامین کالا در دیجی‌کالا صحبت کنیم. جوان است و صدایش پرطنین و بم، و اصلا به چهره‌اش نمی‌آید:«ما در تامین کالاها همکاری استراتژیکی با بزرگان توزیع‌کننده داریم و هیچ وارداتی نداریم. به علاوه برندها و تامین‌کننده‌ها بسیار مایلند کالاهایشان به شکل صحیح و باعزت فروخته شود تا به اعتبار آنها لطمه نخورد و دیجی‌کالا یکی از بهترین جاهایی است که این خواسته‌ها را تامین می‌کند.» مرکز تماس و ارتباط با مشتری نیز در طرف دیگر طبقه قرار دارد که در آن حدود ۳۰ نفر در حال پاسخگویی به مشتریان و کاربران دیجی‌کالا هستند. حمید محمدی‌ مدیرعامل دیجی‌کالا که در تمامی مراحل بازدید از شرکت در کنار برادر دوقلویش همراه ماست، عنوان می‌کند مرکز تماس‌ها به ساختمان اپراتور (مرکز پردازش سفارش‌ها) -که به تازگی راه‌اندازی شده- منتقل خواهد شد:«در روز بیش از هزار تماس با مرکز تماس ما برقرار می‌شود و البته شماره سفارش به صورت پیامک و ایمیل هم به مشتریان فرستاده می‌شود.» البته کاربرانی که اقدام به خرید از وب‌سایت دیجی‌کالا می‌کنند، می‌توانند به صورت آنلاین از وضعیت کالایی که سفارش داده‌اند باخبر شوند و با گزاره‌هایی مثل «در انبار»، «ارسال شد» و… می‌توانند بفهمند سفارش‌شان در چه وضعیتی قرار دارد. وقتی به طبقه ششم می‌رویم،‌ وقت ناهار است و کارکنان برای خوردن غذا، گروه گروه به غذاخوری که در طبقه هفتم قرار دارد، کوچ می‌کنند. واحد محصول و زیرساخت آی‌تی شامل دو قسمت می‌شود؛‌ یک قسمت که در آن واحد توسعه نرم‌افزار مستقر است و قسمت دیگر، واحد زیرساخت که روی ارتباطات بین واحدها و ساختمان‌های دیجی‌کالا،‌ دیتاسنتر، کلود و مباحثی از این دست کار می‌کند. در واقع اینجا خود دیجی‌کالا به عنوان کالا در نظر گرفته می‌شود و واحد محصول، کار مربوط به نگهداری و توسعه آن را انجام می‌دهد. رضا حمزه،‌ مدیر واحد توسعه نرم‌افزار فرآیند انتخاب تکنولوژی و طراحی وب‌سایت را پروسه‌ای طولانی توصیف می‌کند که بسیار روی آن فکر شده تا به اینجا رسیده ‌است. مشخص است از نظر دیجی‌کالا هنر اصلا نه در صرف کالا و محتوای همراه آن، بلکه در ویترین مجازیشان نیز نهفته است:«دیجی‌کالا در سیر بلوغش، نرم‌افزار خود را هم بالغ‌تر می‌کند و این نرم‌افزاری که ما الان داریم، چندین برابر ویرایش قبلی است و فرآیندهای بسیار بیشتری را پوشش می‌دهد.» در ابتدا با چهار توسعه‌دهنده نرم‌افزار شروع کردند و با توجه به اینکه دیجی‌کالا از حالت استارت‌آپی خارج و به بلوغ خود نزدیک شده این تعداد به هشت نفر رسیده است اما حمید محمدی که ایستاده نظاره‌گر تیم خبرنگاری و مدیر بخش توسعه نرم‌افزاری است، از رسیدن تعداد این تیم به ۵۵ نفر تا پایان سال خبر می‌‌دهد. مدیران دیجی‌کالا به شدت بر جنبه‌های نرم‌افزاری و توسعه آن تاکید دارند و به جز در موارد خاص قائل به برون‌سپاری این بخش به بیرون از سازمان نیستند و معتقدند نگاه دیجی‌کالایی، فرهنگی است که باید در داخل خود سازمان شکل گیرد. به نقطه اول یعنی طبقه چهارم بازمی‌گردیم تا با این طبقه که واحدهای بازاریابی، منابع انسانی و مدیریت در آن قرار دارد، بیشتر آشنا شویم. گیتا بیانی، مسوول بخش ارزیابی تجربه مشتریان است و همان‌طور که از نام سمتش پیداست، در واحدشان تجربه مشتریان را سنجش و در جهت بهبود آن تلاش می‌کنند:«از لحظه‌ای که مشتری وارد وب‌سایت می‌شود تا وقتی که سفارش‌ به دستش برسد، سعی می‌کنیم هر نکته‌ای را که بر تجربه آنها به عنوان مشتری تاثیرگذار است، جویا شویم و در جهت بهبود این تجربه گام برداریم و بازخوردهای آن را به مدیریت گزارش دهیم.» در حالی که دیجی‌کالا در داخل مجموعه روی ارزیابی تجربه مشتریان کار می‌کند اما در حوزه تحقیقات میدانی هم از شرکت‌های متخصص در حوزه تحقیقات بازار استفاده کرده‌ و می‌کند تا رشد و توسعه این مجموعه را در سال ۹۳ بهتر و موثرتر پیش ببرد:«تحویل به موقع،‌ کیفیت بسته‌بندی، کیفیت کالا، قیمت و هر فاکتوری را که در فرآیند خرید برای مشتریان مهم است، بررسی می‌کنیم و سعی می‌کنیم با پنج درصد از مشتریان تماس بگیریم تا بتوانیم برآیند مناسبی از نظر آنها داشته باشیم و نتیجتا در ارائه خدمات موفق‌تر عمل کنیم.» به طور حتم در کنار فاکتور تحویل کالا، قیمت از دیگر عوامل مهم در تشویق کاربران اینترنت به خرید آنلاین به شمار می‌رود و سعید محمدی باور دارد قیمت‌های دیجی‌کالا بهترین قیمت در بازار است:«خیلی محکم و قاطع بگویم که قیمت‌های دیجی‌کالا در شرایط برابر، بهترین قیمت در بازار است. وقتی می‌گویم شرایط یکسان منظورم این است که دیجی‌کالا هیچ کالای بدون گارانتی، قاچاق و غیرسلامتی نمی‌فروشد چون معتقدیم مشتری از این قضیه لطمه خواهد دید و در مجموع کالاهایی که در دیجی‌کالا برای فروش موجود است، در رده قیمتی، پایین‌تر از متوسط و کف بازار قرار دارد و به عبارت بهتر کالاهایی با کف قیمت و پایین‌تر از متوسط، بیشترین فراوانی را در میان کالاهای ما دارد.» اعتماد مشتری به یک مجموعه از مهم‌ترین رموز موفقیت هر کسب و کاری است. نکته‌ای که گیتا بیانی به عنوان مسوول بخش ارزیابی تجربه مشتریان، بسیار با آن مواجه شده‌ است:«جالب است خیلی از مشتریان وفادار ما هستند که اصلا وقتی نظرشان را درباره قیمت‌ها می‌پرسیم، می‌گویند ما به خاطر اعتمادی که به دیجی‌کالا داریم قیمت‌ها را چک نمی‌کنیم و مستقیما می‌آییم از دیجی‌کالا خرید می‌کنیم.» وقتی به واحد محصول سر زدیم، وقت ناهار بود و نتیجتا نتوانستیم با مدیر آن بخش یعنی فاطمه کروبی درباره موبایل اپلیکیشن دیجی‌کالا صحبت کنیم. خوش‌رو و خوش‌بیان است و ادعا می‌کند دیجی‌کالا یکی از اولین شرکت‌هایی است که در ایران به صورت جدی در مورد «تجربه کاربری» کار می‌کند: «نزدیک ۱۰ ماه است ما تیم «تجربه کاربری» در دیجی‌کالا داریم که با توجه به فعالیت خودم در این حوزه به جرات می‌توانم بگویم اولین شرکتی‌ هستیم که در محیط آنلاین یعنی وب، روی این موضوع کار می‌کنیم.» تحقیقات بسیار گسترده این تیم به جهت افزایش کیفیت تجربه کاربری منجر به تعریف دو فاز برای این گروه شد که در فاز اول با هدف قرار دادن کاربرهایی که در جامعه هدف دیجی‌کالا قرار دادند، تلاش شده ‌است وب‌سایت، کاربرپسندتر شود و کاربران احساس بهتری در کار کردن با آن داشته باشند؛ فاز دوم به اپلیکیشن موبایل اختصاص یافته‌ است:«الان تقریبا فاز مطالعات و طراحی موبایل اپلیکیشن‌مان به پایان رسیده و داریم پیاده‌سازی آن را شروع می‌کنیم؛ برنامه‌مان این است که در ابتدا این کار را روی سیستم‌عامل‌های اندروید و آی‌او‌اس برای موبایل و تبلت در سایزهای متنوع انجام دهیم.» برای یک سفر درون‌شهری به حوالی جاده قدیم کرج، جایی که مرکز پردازش سفارش‌های دیجی‌کالا در آن مستقر است، آماده می‌شویم. قبل از خروج از ساختمان مرکزی در حالی که برادران محمدی در حال آماده شدن برای این سفر درون‌شهری بودند، سری به اتاق آنها می‌زنیم. اتاقی با دیوارهای شیشه‌ای که نشان می‌داد مدیران دیجی‌کالا خود را از بدنه مجموعه می‌دانند و تمایل دارند فرهنگ استارت‌آپی دیجی‌کالا را کماکان در شرکت زنده نگه دارند. تندیس چهارمین جشنواره فاوا و تندیس وب‌سایت برتر در پنجمین جشنواره وب ایران در بهمن ۹۱ بخشی از تندیس‌هایی بود که در آنجا قرار داشت و توجه‌ را جلب می‌کرد که گوشه‌ای از موفقیت‌های این مجموعه را در سال‌های اخیر نشان می‌دهد. هر چند بزرگ‌ترین موفقیت آنها موفقیت در به سرانجام رساندن یک استارت‌آپ در فضای کاهنده آی‌تی ایران است؛ فضایی که به نظر می‌رسد در سال ۹۳ و پس از روی کار آمدن دولت جدید رنگ و بوی بهتری به خود گرفته‌ است. اتومبیل‌هایشان را برای رفتن به مرکز پردازش سفارش‌های دیجی‌کالا روشن می‌کنند و به‌رغم اینکه چهره‌هایشان شبیه به یکدیگر است اما اتومبیل‌هایشان تفاوت‌های عمده‌ای دارد. در این زمان کمی فرصت پیدا می‌کنیم از حمید محمدی درباره پیشینه دیجی‌کالا و خودش بشنویم:«کارشناسی مهندسی صنایع را از دانشگاه خواجه نصیر و کارشناسی ارشد را در رشته ام‌بی‌ای با گرایش بازاریابی از علم و صنعت گرفتم و پس از چندین سال کار کردن در بازار کار ایده دیجی‌کالا را به اتفاق برادرم در سال ۸۵ اجرایی کردیم.» امکان ندارد در بدو ورود به انبار دیجی‌کالا شگفت‌زده نشوید. محیطی که وارد آن شدیم چه به لحاظ کیفی و چه کمی بسیار فراتر از تصورم بود. محیطی به مساحت ۱۰ هزار متر مربع که در آن سوله‌ای به مساحت پنج هزار متر مربع ساخته شده بود. در قسمت ورودی نگهبان‌هایی خوش‌پوش و نونوار پذیرای ما بودند و در قسمت راست اتاقی تعبیه شده بود که کمدهای بسیار منظمی در آن وجود داشت و مخصوص کارکنان بود. در این ساختمان هم خبری از دیوار نیست و شیشه‌ها حائل میان اتاق‌های مختلف هستند. سوله یک ورودی و یک خروجی اصلی دارد. دو در بزرگ که یکی در سمت راست مربوط به آوردن بار است و دیگری که پیک‌ها، کامیونت‌های پست و تیپاکس در آنجا محصولات را بارگیری می‌کنند تا به دست مشتریان برسانند. یک در هم در وسط مجموعه قرار دارد که کارکنان بیشتر از آنجا ورود و خروج می‌کنند. جایی در مقابل غلتک‌ها، کالاها و قفسه‌های متعدد سعید مختصری از روند شکل‌گیری سفارش و تامین کالا را برایمان بیان می‌کند:«پس از مشخص شدن طبقه‌بندی کالاها، فهرست کالاها از بازاریابی به واحد بازرگانی می‌رود و پس از مذاکره با عرضه‌کننده‌ها و تامین‌کننده‌ها کالاهای توافق‌شده خریداری می‌شوند و به انبار که اینجا باشد، تحویل داده می‌شود. پس از ثبت در سیستم نرم‌افزاری برای هر محصول بارکد و شماره سریال مخصوص تولید می‌شود و با توجه به اندازه و سایز آن در محل مناسبی از انبار قرار می‌گیرد. پس از آمدن سفارش به وسیله نرم‌افزار‌های ویژه انبارداری صورت کالاها برداشته می‌شود و بعد از بسته‌بندی و با توجه به نشانی سفارش‌‌دهنده مشخص می‌شود که محصول از چه طریقی به مشتری رسانده شود.» فراتر از یک سایت وقتی در فضای بیرون از شرکت‌گردی با برادران موسس دیجی‌کالا گپ می‌زنیم مشخص است که باور دارند تازه آغاز راهند و باید توسعه پیدا کنند:«تمرکز جدی ما روی بخش‌های محصول و تکنولوژی است و بنا داریم بهترین استعدادها را با هر مکانیسم و قیمتی به دیجی‌کالا بیاوریم. از دید ما دیجی‌کالا می‌تواند نماد تکنولوژی وب در ایران باشد و بهترین محیط برای کار کردن هر کسی با هر تخصصی است که دیجی‌کالا به آن نیاز دارد.» رسیدن به یک سرمایه‌گذار بیرونی از دید سعید ارتباط چندانی به تغییر عطش شرکت برای توسعه ندارد:«در فرآیند توسعه برای دیجی‌کالا، سرمایه‌گذاری صرفا مادی نیست و از نظر ما مساله حائز اهمیت این بود که همواره یک شریک استراتژیک وارد مجموعه شود تا به فرآیند رشد در دیجی‌کالا کمک کند. به اعتقاد ما مجموعه سرآوا از همین جنس بود و الان هم هست. سرآوا برای دیجی‌کالا بیشتر نقش یاری‌دهنده به فرآیند رشد را دارد تا یک سرمایه‌گذار صرف.» طی حرف‌هایی که درباره وسواس‌شان برای ورود یک سرمایه‌گذار جدید می‌زنند می‌توان واقعا رد این حساسیت‌ها را دید:«هنوز می‌بینیم طرز تفکرهای سنتی نسبت به مدیریت شرکت‌ها وجود دارد و به نظر ما یکی از دلایل اصلی اینکه شرکت‌های آی‌تی شکل می‌گیرند و عملا پس از مدتی دچار افول می‌شوند، این است که تمایل چندانی ندارند از فرمول‌های بین‌المللی‌ای که جواب داده‌اند و منطبق بر روند رشد هستند، پیروی کنند. بسیاری از شرکت‌های آی‌تی هستند که جلسات هیات مدیره‌ و مجامع‌شان حول محور بحث سوددهی می‌چرخد؛ اینکه سال پیش چقدر سود دادیم یا سال بعد چقدر سود خواهیم داد که این نوع نگاه برای رشد و پیشرفت استارت‌آپ‌ها در حوزه آی‌تی اصلا مناسب نیست. البته باید ذکر کرد علت اصلی این موضوع آن است که شاید در فضای اقتصادی اخیر ثبات اقتصادی وجود ندارد و هیچ کس حاضر نیست نقد را به نسیه بفروشد و سود را فدای آینده کند.» خیلی قاطع به جذابیت فروشگاه فیزیکی جواب منفی می‌دهند و استدلال‌شان برآمده از تجربه است:«فروش در فضای فیزیکی با استراتژی‌های ما کاملا در تضاد قرار دارد چون روح دیجی‌کالا آنلاین و فرهنگ آن یک فرهنگ کسب و کاری مدرن است و اینها هیچ‌گاه با یکدیگر آشتی نخواهند کرد. اگر بخواهیم کالایی را به لیست فروش در سایت اضافه کنیم، حتما آن را به شیوه دیجی‌کالایی عرضه خواهیم کرد. وقتی می‌گویم دیجی‌کالایی منظورم این است که محتوا در آن نقش پررنگی دارد و نقش دستیار خریدی دیجی‌کالا همچنان در آن گروه‌ها حفظ خواهد شد.» روحیه فروشگاهی در جمع دونفره آنها به معنای همان احترام مقدس‌شان به مشتری است. حمید در این‌باره به آمار و ارقامی اشاره می‌کند و می‌گوید:«منابعی که قصد داریم برای توسعه در خصوص دیجی‌کالا صرف کنیم، در حوزه‌های افزایش کیفیت در تجربه مشتری به عنوان یک موضوع بسیار بااهمیت خواهد بود و می‌توانم بگویم بیش از نیمی از منابع دیجی‌کالا در یکی دو سال آینده صرف موضوع افزایش کیفیت تجربه مشتری خواهد شد.» درباره نداشتن اپلیکیشن یا حضور موبایلی اصلا از خود ضعف نشان نمی‌دهند و معتقدند دیجی‌کالا هیچ گاه موج‌سوار نبوده است:«شرکت‌های زیادی را می‌بینیم که دستپاچه وارد برخی پارادایم‌های جدید تکنولوژی می‌شوند. برای مثال در خصوص موبایل اپلیکیشن این جریان را زیاد مشاهده می‌کنیم. اتفاقی که در ایران در حوزه موبایل افتاده، این است که در خیلی جاها شرکت‌ها بدون مطالعه وارد این حوزه شده‌اند. بخش عمده‌ای از ورود شرکت‌ها به بحث موبایل در واقع واکنشی است که آنها صرفا خواسته‌اند به دلیل حضور در این فضا داشته باشند. در پایان باید بگویم به زودی حتما موبایل اپلیکیشن و شیوه‌های پرداخت جدید قابل قبولی راه‌اندازی خواهد شد.» پس از خوردن یک چای در اتاق کنفرانس با مهدی رضایی همراه شدیم تا بتوانیم فرآیندها را به صورت تصویری با گفته‌های محمدی تطبیق دهیم. رضایی را در ساختمان ارسباران هم رویت کرده بودیم ولی وقتی او را در مرکز پردازش دیدیم متوجه شدیم به عنوان مدیر این بخش، وظیفه سنگینی بر دوشش‌ است: «در این مرکز پنج هزار متر فضای انبار داریم و در مجموع، حدود هزار متر فضای اداری وجود دارد. هر کالا یک شماره سریال مختص به خود می‌گیرد و پس از مشخص شدن سفارش به بخش بسته‌بندی می‌رود تا به نشانی مورد نظر فرستاده شود.» بسته‌بندی‌های شهرستان و تهران کاملا با هم متفاوت است و ۶۰ موتورسوار به طور مستقیم با دیجی‌کالا برای پوشش مناطق مختلف تهران کار می‌کنند که لجستیک دیجی‌کالا را تشکیل می‌دهند:«به دلیل اینکه برای سفارش‌های شهرستان مسیر طولانی‌تر است، در نتیجه احتمال آسیب محصولات هم بیشتر است و به خاطر همین برای سفارش‌های مربوط به شهرستان‌ها از بسته‌بندی محکم‌تری استفاده می‌کنیم.» کالاهای حجیم و کوچک‌تر به شکل منظمی از یکدیگر مجزا شده‌اند و می‌توان با تابلوهای بزرگ رنگی که هر بخشی را مشخص کرده‌اند، به راحتی فهمید هر یک از گروه‌ها مشغول انجام چه کاری هستند. در مجموع به صورت همزمان همیشه دست‌کم ۲۰ هزار کالا در انبار وجود دارد که ۱۰ هزار عدد از آن کالاها در حال گردش است. عمده کارها به شکل مکانیزه انجام می‌شود و نقاله‌ای که دو طرف کارخانه را به شکل طولی به هم وصل می‌کند، کار جابه‌جایی کالاها را انجام می‌دهد. پس از بازدید از فرآیند سفارش و تامین کالا، رستوران خوشرنگ و دیوارهای شیشه‌ای مجموعه را هم از نظر می‌گذرانیم تا به یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های دیجی‌کالا که حکم قلب را برای آنها دارد، نزدیک ‌شویم: واحد تولید محتوا. از جالب‌ترین ویژگی‌های این ساختمان قرارگیری دو بخش اپراتوری و تولید محتوا در کنار یکدیگر است. قبل از اینکه به این بخش از دیجی‌کالا بیاییم از برادران محمدی شنیدیم واحد تولید محتوا هم در کنار اپراتور قرار دارد و به نظرم رسید آنجا فضای مناسبی برای تولید محتوا و تحریریه نباشد ولی وقتی وارد ساختمان شدیم و محیط کاری آنها را دیدیم، حقیقتا حیرت‌زده شدیم؛ فضایی بسیار منظم،‌ شیک و تمیز و در نزدیک‌ترین نقطه به محصولات جدید که امکان واکاوی بیشتری برای نویسندگان و عکاسان دیجی‌کالا نیز مهیا می‌کند، اتفاقا دلیل اصلی حضور واحد محتوا هم در اینجا همین دسترسی راحت‌تر و بیشتر آنها به کالاهاست. هر چند دو بخش اپراتور و محتوا به طور قطع دارای دو فرهنگ سازمانی متفاوت هستند اما با طراحی خوبی که انجام شده بود، به نظر می‌رسد این مقوله مشکلی برای کارکنان و مجموعه ایجاد نمی‌کند. تمام محتوایی که در وب‌سایت دیجی‌کالا درباره محصولات وجود دارد، حاصل تلاش این واحد است. واحد تولید محتوا شامل دو قسمت می‌شود؛ یکی تولید محتوای نوشتاری و دیگری استودیو که کارهای مربوط به عکاسی و تولید فیلم برای دیجی‌کالا تی‌وی را انجام می‌دهد. در مجموع تعداد آنها ۲۱ نفر است که ۱۴ نفر از آنها در قسمت تحریریه و هفت نفر هم در قسمت استودیو به کارهای عکاسی و گرافیک مشغول هستند. برای کالاها و حتی بعضا برندهای مختلف وظایف دسته‌بندی شده و مشخص است چه کسی، باید زحمت نوشتن چه کالا یا چه برندی را بکشد. فراتر از یک سرمایه‌گذار سعید رحمانی مدیرعامل شرکت سرآواست؛ شرکتی که کار تخصصی‌اش سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌های حوزه فناوری اطلاعات است. حوزه کاری و سرمایه‌گذاری سرآوا در سه فاکتور خلاصه می‌شود: اول از همه کسب و کارهای نوینی که در زمینه اینترنت و موبایل فعالیت می‌کنند، دوم اینکه کارآفرین‌های آنها ایرانی هستند و سوم ایده‌پردازان و تیم اجرایی آنها از توانمندی بالایی برای رشد در کارشان برخوردار باشند. خودش را بیشتر یک کارآفرین می‌داند تا یک سرمایه‌گذار صرف. بیش از سه دهه است در کشورهای آمریکا، انگلیس، هلند، چین و هند در شرکت‌های شناخته‌شده حوزه فناوری اطلاعات کار کرده است. آی‌بی‌ام یکی از شرکت‌های مطرحی است که در آن مشغول به کار بوده و آخرین تجربه‌ کاری‌اش در سطح بین‌المللی، شرکت Irdeto از زیر مجموعه های شرکت نسپرز بوده که در آنجا به عنوان معاونت ارشد مدیرعامل به فعالیت پرداخته است. به نظر می‌رسد زندگی کاری او با تب رشد اینترنت در کشورها و مناطق مختلف دنیا رابطه‌ای مستقیم دارد و حرف‌هایش هم همین حس را تایید می‌کند:«دو سه سال پیش که طرح سرآوا را شروع کردیم،‌ در ابتدا بررسی عمیقی در سطح وب و بازار کسب و کارهای اینترنتی در ایران انجام دادیم و سعی کردیم تیم‌هایی را که در کارآفرینی در عرصه فناوری اطلاعات فعال بودند، شناسایی کنیم. باید این را بگویم که ما در واقع روی تیم یک استارت‌آپ سرمایه‌گذاری می‌کنیم نه یک شرکت. سال ۹۰ که با سعید و حمید محمدی آشنا شدم، احساس کردم تیم خوبی برای سرمایه‌گذاری هستند و سعید و حمید تمرکز، تجربه و شخصیت لازم را برای اینکه کارآفرینانی موفق شوند، دارند. خلاصه مطلب اینکه آنها از نظر من دی‌ان‌ای‌ کارآفرین شدن را داشتند و بهترین اعتماد را برای همکاری به من دادند. پس از این آشنایی با ارزیابی کاملی که از دیجی‌کالا انجام دادم، متوجه شدم دیجی‌کالا بهترین جا برای سرمایه‌گذاری است، البته اگر بخواهم صحیح‌تر بیان کنم باید بگویم بنیانگذاران دیجی‌کالا بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری بودند.» او معتقد است مدل استارت‌آپی دیجی‌کالا را می‌توان به تیم‌های کارآفرینی دیگر در ایران نیز تعمیم داد:‌«هدف ما توانمندسازی تیم‌های کارآفرینی است و در بخش‌های دیگر اقتصاد نوین اینترنتی و موبایل، تیم‌های دیگری هم هستند که دارند قوی کار می‌کنند و ما سعی می‌کنیم به آنها کمک کنیم تا این راه را طی کنند.» او معتقد است دیجی‌کالا مرحله شکل‌گیری خود را طی کرده و در حال گذار از مرحله میانی به مرحله رشد سازمانی است و در سال ۹۳ مهم‌ترین مساله برای آنها جذب و نگهداری منابع انسانی است:‌«سال پیش مهم‌ترین موضوع برای دیجی‌کالا استراتژی برندینگ بود اما امسال مهم‌ترین مساله جذب و نگهداری نیروی انسانی است و پس از آن مباحث مالی و سپس مسائل حقوقی است که اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.» رحمانی باور دارد سرمایه‌گذاری در مواقعی ممکن است یک کسب و کار را خراب کند:«اگر پولدار بودن کسی را کارآفرین می‌کرد، الان همه بچه‌پولدارها باید کارآفرین می‌شدند. زمان تزریق سرمایه به یک کسب و کار بسیار اهمیت دارد ولی در وقتش هم حتما باید سرمایه‌گذاری صورت گیرد که در دیجی‌کالا این سرمایه‌گذاری برای گسترش و توسعه آن در حال صرف شدن است.»

جزییات بیشتر : دو برادری که با (دیجی کالا) میلیاردر شدند / digikala

بیوگرافی برادران محمدی | بنیان گذارن دیجیکالا

زندگی به سبک بنیانگذاران “دیجی‌کالا “
حمید و سعید محمدی

می‌توان از دیجی‌کالا به عنوان یکی از موفق‌ترین استارتاپ‌های کونونی ایران نام برد که در یک دهه اخیر قدم به قدم پیشرفت کرده و با پشت سر گذاشتن چالش های مختلف توانسته در حال حاضر تبدیل به بزرگترین خرده فروشی اینترنتی خاورمیانه شود.
دیجی‌کالا موفق شده تا به مستعدترین استارتاپ کشور برای یونیکورن (رسیدن به ارزش یک میلیارد دلاری) شدن، تبدیل شود؛ به طوریکه به گفته‌ی موسسین این استارتاپِ رو به رشد، دیجی‌کالا فاصله‌ی بسیار اندکی با رسیدن به ارزش یک میلیارد دلاری دارد تا رکورد جدیدی را در میان استارتاپ‌های ایرانی به نام خود ثبت کند.
دیجی‌کالا طی دو، سه سال اخیر به پربازدیدترین فروشگاه خرده فروشی اینترنتی خاورمیانه تبدیل شد، حال آنکه شتاب رشد بالای این استارتاپ ایرانی روند صعودی خود را ادامه می‌دهد، حمید و سعید محمدی به عنوان بنیانگذاران دیجی‌کالا امیدوارند تا این روند ادامه‌یافته و طی ماه‌های آینده شاهد تبدیل شدن دیجی‌کالا به بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی منطقه‌ی خاورمیانه و شمال آفریقا از نظر فروش باشیم.
دیجی کالا فعالیت خود را در بستری آغاز کرد که در دهه هشتاد شمسی نیاز به وجود چنین امکاناتی در میان جوانان کاملا احساس می‌شد، و البته که سن و سال جوان موسسین این شبکه فروش اینترنتی محصولات گویای این حقیقت است.

بستر رشد و پرورش برادران محمدی

حمید و سعید محمدی در اسفند ماه سال 1358 در محله ابوذر تهران و در خانواده¬ایی پر جمعیت متولد شده‌اند. مادر خانه دار و پدر به شغل نانوایی در نانوایی خودش مشغول بود.
خانواده‌ایی با 11 فرزند و خیلی معمولی از لحاظ درآمدی یا حتی تحصیلات پدر و مادر، ولی سبک زندگی متمایز از بافت اجتماعی منطقه سکونتشان، خانواده‌ایی تحصیلکرده که پدر و مادر به تحصیل اهمیت بسیاری می‌دادند.
حمید و سعید محمدی دوره ابتدایی را با هم در همان محله ابوذر در یک مدرسه گذراندند، ولی حمید دوره راهنمایی و دبیرستان را در مدرسه تیزهوشان شهید بهشتی شهرری طی نمود و سعید در مدرسه نمونه ‌دولتی ابن ‌سینا، در میدان قزوین دوران مدرسه را سپری کرد و در نهایت هر دو در پایان دوره متوسطه دیپلم ریاضی گرفتند.
حمید محمدی در رشته مهندسی صنایع دانشگاه خواجه نصیر و سعید محمدی در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات، تحصیلات کارشناسی خود را به پایان رساندند.
در ادامه هر دو موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته MBA شدند.

در جستجوی مهارت‌ها

حمید و سعید محمدی در رابطه با میزان حمایت خانواده در فعالیتهایشان در دوران نوجوانی این‌گونه می‌گوید:
خانواده کاملا ما را حمایت می‌‌کردند و معمولا ابزارها را برایمان تهیه می‌کردند، برادر بزرگترما خیلی از این ابزارها را برایمان فراهم می‌کرد، از ابزارهای نجاری، ابزارهای مدلسازی تا گِل و…

یادم می‌آید سال‌های آخر مدرسه و دوره دبیرستان خیلی درگیر موضوعاتی مثل خودرو شده بودیم، مجله ماشین می‌گرفتیم و تک‌ تک شماره‌ها را دقیقه‌ای که می‌آمد روی کیوسک می‌خریدیم.
ما خیلی امکاناتی نداشتیم ولی خیلی کنجکاو بودیم، دنبال این بودیم که چیزهای مختلفی طراحی کنیم و بسازیم، آزمایش انجام بدهیم، حیوان نگهداری می‌کردیم، تخم ‌مرغ را زیرمرغ می‌گذاشتیم تا به دنیا آمدنش را ببینیم، حشرات را بررسی می‌کردیم و… این کارهایی بود که ما از 4، 5 سالگی تا دوران دیپلم انجام می¬دادیم.

[btnForPushNotification]

ظهور پدیده ایی به نام کامپیوتر

در دورانی که کمتر کسی آشنایی با کامپیوتر و تکنولوژی های به روز دنیا داشت؛ برادران محمدی در خانه مشغول کشف دنیای جدیدی از تکنولوژی بودند.
از سال ۷۱، ۷۲ که کامپیوترهای PC کمتر جایی بود، ما درخانه کامپوتر داشتیم و با آن کار می‌کردیم. برادر بزرگ ما در شکل دادن مسیر حرکتمان خیلی تاثیر گذار بوده، او این کامپیوتر را خرید و ما هم خیلی جدی کار می‌کردیم. از آن کامپیوترهای فلاپی بزرگ بود و ما بدون ماوس با کیبورد اتوکد کار می‌کردیم.

ما با کامپیوتر هیچ وقت بازی نکردیم؛ بازی نوشتیم، بازی ساختیم ولی هیچ وقت بازی نکردیم.

داشتن کامپیوتر و کار کردن با آن باعث شده بود که ما در دانشگاه هم نسبت به بقیه دانشجویان جلوتر باشیم.
همان سال های اول بعد از خرید کامپیوتر اینترنت هم داشتیم، اگر اشتباه نکنم سال 75، 76 بود، هنوز اینترنت تحت وب نبود و در محیط تحت DOS کار می‌کردیم. دوست براردم که مهندس کامپیوتر بود، آمد خانه و اینترنت را وصل کرد و به ما یاد داد.

کسب درآمد هزار تا میلیارد

روزهای کودکی حمید و سعید محمدی همواره با آموزش و یادگیری مهارت‌های آنچه که امروزه به آن دو کمک کرده تا برسند به جایگاه کنونی، سپری شده است.
سعید محمدی در رابطه با کار در نانوایی پدر می‌گوید:

کمتر از برادرهای بزرگ‌ تر در مغازه مشغول بودیم، کمی که بزرگ‌ تر شدیم پشت دخل نانوایی می‌ایستادیم. در دوره نوجوانی معمولا کارهای ساده انجام می‌دادیم و بیشتر تابستان ها سرگرم کارهای خودمان بودیم، درخانه پدری زیر زمین داشتیم و معمولا صبح تا شب آن جا بودیم؛ نجاری می‌کردیم، با خمیر و کاغذ ماکت درست می‌کردیم.
حمید محمدی: ما قبل از ورود به دانشگاه، پس از کنکور کار را شروع کردیم؛ هر دو در بخش طراحی یک شرکت قطعه ‌سازی موتورسیکلت مشغول شده بودیم و یک سال آن جا بودیم؛ در دوره دبیرستان به موضوعاتی مثل اتوکد و 3D studio خیلی مسلط شده بودیم.

به همینخاطر به محض این که وارد قطعه سازی شدیم، کار جدی انجام دادیم، بعدها به طراحی کفش رو آوردیم، برادربزرگترمان کارخانه کوچک تولید کفش راه‌ اندازی کرده‌بود و ما هم آن جا کفش طراحی می‌کردیم.

تقریبا از همان سال‌ اولی که دانشگاه رفتیم دیگه هزینه‌های زندگی و تحصیل را خودمان می دادیم؛ یادم هست درآوردن پول شهریه خیلی سخت بود.

جرقه آغاز موفقیت

جرقه ایده شکل گیری کسب و کاری با نام دیجی کالا با تجربه ی تلخ خرید یک کالا:
سعید محمدی و حمید محمدی این‌گونه از شکل‌گیری دیجی کالا می‌گویند:
دوربین دیجیتال تازه آمده بود (شاید دو، سه سال بود) و علاقه به عکاسی دیجیتال ما را به فکر خرید دوربین انداخت، علاقه داشتیم کهجدی و حرفه‌ای ‌عکاسی کنیم.

خلاصه تصمیم گرفتیم با هم یک دوربین SLR دیجیتال بخریم، شاید آن زمان بالای یک میلیون تومان قیمت داشت و گران بود.
چون پول پس اندازمان بود و با زحمت به دست آورده بودیم، برایمان خیلی مهم بود که دوربین درستی بخریم.

بنابراین شروع کردیم به بررسی کردن که چه دوربین باید بخریم، با چه تجهیزات و لنزی و… با دوستان و آشنا ها صحبت کردیم، با کسانی که عکاسی می‌کردند صحبت کردیم و البته باید بگویم که عموما هنوز کسی از فضای عکاسی دیجیتال و جزییات آن خیلی مطلع نبود و همه به دوربینهای آنالوگ مسلط بودند.
سال ۸۴ بود، بنابراین به فکر راه دیگری افتادیم و یکی از گزینه‌هایی که این موقع ها همیشه درآستین داشتیم و داریم، استفاده از اینترنت است، کاری که خیلی آن زمان هنوز مرسوم نبود.

تو اینترنت سرچی کردیم و دیدیم یک سایت‌هایی هست مثل دی پری ویو (dpreview.com) که کارشان اصلا همین است؛ راهنمایی و نقد و بررسی کردن محصولاتی که دارای پیچیدگی‌ هستند؛ مثل دوربین، وسایل صوتی و تصویری و…

پس از طریق این سایت‌ها با محصولات مختلف، برندهای متنوع و مقایسه مدل‌‌ها با همدیگر و امکانتشان آشنا شدیم و درنهایت تصمیم نهایی را برای خرید دوربین گرفتیم. آنقدر بررسی کرده بودیم که دیگر برای خودمان هم ماجرا جالب شده بود.

مدل Nikon D7 انتخاب کردیم، در نهایت یک مغازه پیدا کردیم در جمهوری که دوربین را موجود داشت، کلی ذوق داشتیم و خیالمان راحت بود که بالاخره دوربینی را که می‌خواستیم پیدا کرده‌ایم.

دوربین را خریدیم و آمدیم خانه ولی تا جعبه را باز کردیم متوجه شدیم که لنز دوربین را عوض کرده‌اند و لنز ضعیف تری روی آن گذاشته‌اند که نه لرزشگر دست داشت و نه فوکوس خودکار.
به جزیئ‌ترین موضوعات توجه کرده بودیم ولی در نهایت سر لنزی که اهمیتش خیلی زیاد بود سرمان کلاه رفته بود.

یعنی نهایت یک تجربه خوشایند بررسی و انتخاب یک محصول دیجیتال به پایان تلخ خرید منتهی شد.

خرید دوربین تلنگری شد برای تاسیس بزرگترین شبکه خرید و فروش اینترنتی ایران

 

طلوع دیجی کالا

دیجی‌کالا بهمن ماه سال ۱۳۸۵ متولد شد.

برادران محمدی با در اختیارگرفتن دفتر کار کوچکی در خیابان مفتح که متعلق به برادر آن‌ها بود و استخدام ۵ نیرو، با سرمایه‌ای ۱۰ میلیون تومانی دیجی‌کالا را راه‌اندازی کردند.

دیجی‌کالا با دو تولیدکننده‌ی محتوا، یک مسئول خرید، یک حسابدار و یک پیک برای تحویل کالا کار خود را آغاز کرد.
در دورانی که محتوا معنای امروزی خودش رو پیدا نکرده بود و فضای وب فارسی دچار فقر محتوای غنی بود برادران محمدی در فضایی با نام دیجی کالا با تاکید و تمرکز بر روی ارائه محتوای خوب در حیطه گجت‌های دیجیتال، با سرعت رتبه‌های بالای جستجوی گوگل را تصاحب کرده و از این‌ رو در فاصله‌ی چند هفته پس از آغاز فعالیت رسمی خود، اولین فروش را تجربه کرد.
محتوا به اندازه‌ای برای دیجی‌کالا اهمیت داشت که دیجی‌کالای جوان تنها اقدام به اضافه کردن محصولاتی می‌کرد که محتوایی با کیفیت برای آن تهیه می‌شد.

در همین راستا، مدیران دیجی‌کالا از ابتدا شعار “Content is The King” را به عنوان یکی از شعارهای خود همواره رعایت می‌کنند، حال آنکه این شعار امروزه کامل تر شده است و بصورت “Content is not King, It is the Kingdom” بر دیوارهای بخش تولید محتوای دیجی‌کالا نقش بسته است.

به گفته‌ی برادران محمدی، دیجی‌کالا با توجه به خلا موجود همزمان با پیشرفت سرعت نفوذ اینترنت، با شتاب بالایی رشد کرد و موفق شد تا در طول سه ماه اول فعالیت خود، سوددهی را تجربه کند.

درخشش دیجی کالا

یکی از مواردی که دیجی‌کالا در سال‌های ابتدایی بسیار به آن پایبند بود، عدم پیروی ۱۰۰ درصدی از نوسانات قیمت دلار بود.

دیجی‌کالا تا سال ۱۳۸۸ رشد سالیانه‌ی ۲۰۰ درصدی را تجربه کرده و موفق شده بود تا مشکلات کلیدی را پشت سر بگذارد.

قوی‌تر شدن هر چه بیشتر بنیان اقتصادی دیجی‌کالا پس از سه سال باعث شده بود تا این فروشگاه اینترنتی بتواند در برابر نوسانات قیمت دلار در سال‌های آینده مقاومت کرده و مشتریان خود را راضی نگه دارد.

به گفته‌ی موسسین دیجی‌کالا، حاشیه‌ی سود پایین و بعضا به جان خریدن ضرر در فروش محصولات پس از سال ۱۳۸۸ که بیشتر زاییده‌ی افزایش قیمت دلار بود، باعث شد تا دیجی‌کالا همچنان به رشد ادامه داده و مشتریانش را راضی نگه دارد.

به گفته‌ی برادران محمدی در روزهایی که فروشندگان و تامین‌کنندگان کالاهای دیجیتال به موجب افزایش نرخ دلار سیاست عدم عرضه یا افزایش نجومی قیمت‌ها در پیش گرفته‌ بودند، دیجی‌کالا به لطف موجودی انبار خود، محصولاتش را با قیمتی معقول و پایین‌تر از بازار در اختیار مشتریانش قرار داده بود.

موج اول سرمایه گذاران

دیجی‌کالا اولین پیشنهاد سرمایه‌گذاری خود را از سوی کمپانی Naspers طی آخرین روزهای سال ۱۳۹۰ دریافت کرد.
پس از انجام مذاکرات تکمیلی، به یکباره و بر اثر اتفاقات سیاسی که در سال‌های ۹۰ و ۹۱ روی داد، نسپرس تصمیم گرفت تا وارد ایران نشود.
همزمان با سیاست‌گذاری برای گسترش خدمات و کالاها، سرآوا به عنوان یک صندوق سرمایه‌گذاری داخلی به سراغ دیجی‌کالا آمد و دوباره مذاکرات برای سرمایه‌گذاری در دیجی‌کالا آغاز شد که در نهایت باعث سرمایه‌گذاری سرآوا در دیجی‌کالا شد.
دیجی‌کالا پس از سرمایه‌گذاری سرآوا در سال ۱۳۹۱ روند رو به رشد خود را همچنان ادامه داد.

بطوریکه در سال ۱۳۹۲ این فروشگاه اولین مرکز پردازش کالای خود را راه‌اندازی کرد. دیجی‌کالا در نهایت موفق شد تا پس از برنامه‌ریزی فراوان در سال ۱۳۹۳ گستره‌ی محصولات خود را به کالاهای غیر دیجیتال افزایش داده و طیف گسترده‌ای از محصولات را پوشش دهد.

مدیران دیجی‌کالا همزمان با انجام مذاکرات در فکر گسترش دامنه‌ی فروش محصولات خود و تبدیل شدن به فروشگاهی اینترنتی بودند که فقط لوازم الکترونیک و گجت‌های دیجیتال به فروش نمی‌رساند.

هرچند این سیاست چالش‌هایی برای دیجی‌کالا در پی داشت، اما به اعتقاد برادران محمدی، عدم پوست‌اندازی و تمرکز روی محصولات الکترونیک دیجی‌کالا را در موقعیتی خطرناک قرار می‌دهد و باعث می‌شد تا در صورت ورود رقیبی قدرتمند، با چالش‌های جدی‌تری روبرو شوند.

پس از سرمایه‌گذاری سرآو در دیجی‌کالا، فرآیند اضافه کردن کالاهای غیردیجیتال وارد فاز عملی شده و در واقع سیاست‌گذاری برای تبدیل شدن به فروشگاهی برای همه‌ی اجناس آغاز شد.

دیجی‌کالا از فروشگاهی برای¬خرید کالای دیجیتال به فروشگاهی برای خرید دیجیتالی کالا تبدیل می‌شد. البته باید به این نکته اشاره کنیم که دیجی‌کالا بیش از یک سال زمان صرف برنامه‌ریزی برای این کار کرد و حتی برای تصمیم‌گیری بهتر در رابطه با استراتژی‌های تبلیغاتی به سراغ چندین آژانس فعال در حوزه‌ی تبلیغات نیز رفت.

نهایتا دیجی‌‌کالا فرایند اضافه کردن کالاهای غیر دیجیتال را با اضافه کردن لوازم خانگی آغاز کرد.

موج دوم سرمایه گذاران

دیجی‌کالا در سال ۱۳۹۴ مذاکرات برای جذب دومین دور از سرمایه‌ی خود را آغاز کرد.

دومین دور سرمایه‌ی دیجی‌کالا در سال ۱۳۹۴ با توافق برای جذب ۱۰۰ میلیون دلار از سوی کمپانی هلندی IIIC نهایی شد.
منابع حاصل از این سرمایه‌گذاری برای بهبود زیرساخت‌های لجستیکی، توسعه‌ی پلت‌فرم نرم‌افزاری، خلق فرصت‌های شغلی بیشتر در سراسر کشور، تأسیس بزرگترین مرکز پردازش کالای خاورمیانه و راه‌اندازی مرکز مجازی فروشندگان و تولیدکنندگان ایرانی (Marketplace) اختصاص یافته است.

دیجی‌کالا نیمه‌ی نخست دهه‌ی ۹۰ شمسی را با یک پوست‌اندازی دیگر آغاز کرد.

دیجی‌کالا در سال ۱۳۹۵ دیگر یک فروشگاه اینترنتی نبود و ساختار خود را به یک هلدینگ تغییر داد.

از جمله‌ی مواردی که باید در مورد عملکرد یک دهه‌ی اخیر دیجی‌کالا به آن اشاره کرد، عملکرد مالی این بنگاه اقتصادی قبل و پس از ورود سرمایه‌گذار است.

هرچند دیجی‌کالا در پنج سالابتدایی فعالیت خود بصورت مستقل حتی به سوددهی بالایی نیز دست یافته بود، اما در پنج سال دوم و پس از ورود سرمایه‌گذار که همزمان با افزایش شتاب توسعه زیرساختی در دیجی‌کالا بود، این هلدینگ دیگر سودده نبوده که البته این موضوع مختص دیجی‌کالا نیست.

 

برای مثال آمازون با وجود اینکه فروشگاهی اینترنتی با گستره‌ای جهانی است نیز در سال‌های اخیر پس از چند فصل ضرردهی، اخیرا موفق شده تا به لطف حوزه‌هایی نظیر سرویس‌های ابری به سوددهی برسد.

در واقع دیجی‌کالا هزینه‌ی رشد و توسعه‌ی پرشتاب را به جان خریده و از این‌رو تبدیل شدن به یک بنگاه بزرگ اقتصادی پربازده را به سود کوتاه مدت ترجیح داده است.

از سعدی تا هلدینگ

برادران محمدی اولین دفتر کار خود را در سال 1385در خیابان سعدی شمالی با یک گروه 7 نفره و سرمایه حدودی 20 میلیون تومان، راه انداختند.

و حالا در سال 1395 در آستانه تبدیل به هلدینگی هستند که بسیار موفق و درخشان عمل کرده است.
سال ۱۳۹۵ شمسی مصادف با تبدیل شدن دیجی‌کالا به یک هلدینگ بود.
دیجی‌کالا در سال ۱۳۹۵ با تشکیل هلدینگ دیجی‌کالا، دو فروشگاه دیگر را نیز در کنار دیجی‌کالا زیر چتر هلدینگ خود قرار داد.

دیجی‌استایل به عنوان فروشگاه اینترنتی مخصوص مد و فشن راه‌اندازی شد.

فیدیبو نیز که به عنوان یک استارتاپ مستقل کار خود را آغاز کرده بود، مورد توجه دیجی‌کالا قرار گرفت و دیجی‌کالا برای ورود به عرصه‌ی فروش محتوای الکترونیکی و صوتی با هدف تسهیل دسترسی به کتاب‌های مختلف برای اهالی فرهنگ و همچنین ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی،‌ در یکی از استارت‌آپ‌های فعال فروش کتاب الکترونیکی، فیدیبو، سرمایه‌گذاری کرد.
هلدینگ دیجی‌کالا با سرمایه‌گذاری در فیدیبو و تاسیس دیجی‌‌استایل تشکیل شد.
تعداد کارمندان این شرکت در طول یک دهه فعالیت بیش از ۴۰۰ برابر افزایش پیدا کرده بود.

دیجی کالا در این زمینه آماری خارق‌العاده را به جای گذاشت.

آینده فراتر از مرزها

به گفته‌ی برادران محمدی دیجی‌کالا در طول ۱۱ سال اخیر به تمام اهداف تعیین شده دست پیدا کرده است.

این استارتاپ به ترتیب پس از تبدیل شدن به بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی در ایران، در نهایت با کسب عنوان بزرگ‌ترین خرده فروشی اینترنتی ایران برای تمام کالاها، گوشه چشمی به ثبت رکورد در مقایسه با رقبای منطقه‌ای داشته باشد.

بنابر آخرین اطلاعات ارائه شده توسط مدیران دیجی‌کالا، این فروشگاه اینترنتی با در اختیار داشتن بیش از ۵ میلیون کاربر ثبت نام کرده و ۲ میلیون کاربر با تجربه خرید در آستانه‌ی عبور از سوق (Souq) و تبدیل شدن به بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی خاورمیانه از نظر فروش است.
البته این تنها رکوردی نیست که دیجی‌کالا موفق شده تا در بازه‌ی منطقه‌ای به دست بیاورد؛ مرکز پردازش دیجی‌کالا واقع در جاده‌ی فتح مساحتی ۵۰ هراز مربعی داشته و بزرگ‌ترین مرکز پردازش کالا در خاورمیانه است.

برای درک بزرگی این مرکز پردازش کافی است تا بدانیم که طول نوار نقاله‌ی (Conveyor) بکار رفته در این مرکز نزدیک به ۲ کیلومتر است.

براساس آمارهای ارائه شده توسط برادران محمدی انبار دیجی‌کالا برای ۴ میلیون کالا ظرفیت داشته و امکان پردازش بیش از ۳۰۰ هزار کالا را فراهم آورده است.

دیجی‌کالا به عنوان یک برند ملی و استارتاپ موفق داخلی در نظر دارد تا وارد بازار کشورهای خاورمیانه شود.

به‌طور حتم ورود این کسب و کار و سایر استارتاپ‌ و کسب و کارها به بازار‌ کشورهای همسایه می‌تواند اقتدار کشورمان را در منطقه‌ی خاورمیانه به مراتب افزایش دهد.

 

نقشه راه برادران محمدی :

نکته‌ایی که مسیر رشد و پیشرفت برادران محمدی را ارزشمند و طلایی کرده، تیزهوشی در کشف فرصت‌ها در دل نیاز جامعه در تمام طول راه طی شده، تا به اینجای کار بوده است.
برادران محمدی با تیز هوشی، نیاز جامعه را خیلی خوب درک و تشخیص دادند و البته نکته مهم دیگر اجرای ایده است که از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می‌باشد، که اگر شاهد چنین درخششی هستیم قطعا مشروط به تلاشی بی‌وقفه از سوی بنیانگذاران این مجموعه موفق است.

برند برای یک کمپانی مثل شهرت برای یک شخص است. شما شهرت را با تلاش برای انجام درست کارهای سخت بدست می‌آورید.
“جف بزوس”

 

و در آخر :

برادران محمدی در خانواده پرچمعیت در منطقه جنوب شهری تهران به دنیا آمده‌اند، در طول رشد و پرورش خود هیچ‌گاه امکانات خاص و ویژه‌ایی نداشتند، هزینه زیادی برای آموزش صرف نکردند ولی در ادامه شاهد رشد و پیشرفتی بودیم که همگان را تحت تاثیر قرار داده است.

آنها باهوش و پر تلاش در مسیر موفقیت گام برداشتند و ذره ذره دست یافتند به آنچه که در آرزوی آن بودند.

همه ما می‌توانیم سعید یا حمید محمدی باشیم

نظر شما در رابطه با خالقین “دیجی کالا “ چیست؟

به همت ار، نشوی در مقام خاک مقیم
مقام خویش بر اوج علا توانی کرد
“مولانا”

وحید و سعید محمدی
بنیان‌گذاران فروشگاه اینترنتی دیجی‌کالا

اسب تک شاخ کسب و کارهای اینترنتی ایران

یونیکورن Unicornis چیست و به چه کسب و کارهایی در اینترنت یونیکورن گفته می‌شود؟

کاخ آپادانا داریوش اول واقع در شوش، نقش برجسته‌ی باشکوهی از یک اسب تک‌شاخ (یونیکورن Unicornis) دارد که قدمت این موجود اساطیری باشکوه را در فرهنگ ایران نشان می‌دهد. افسانه اسب تک‌شاخ در افسانه‌های کهن اروپا خصوصا قرون وسطا هم به وفور یافت می‌شود که شاید تعاملات فرهنگی ایران و رومِ باستان دلیل وجود یکسان آن باشد.  یونیکورن، اسب بالدار فوق‌العاده زیبایی است که با شاخ جادویی و بالهای گسترده، قدرت ماورایی به سوارکار خود می‌دهد. کسب و کارهای اینترنتی که لقب یونیکورن Unicornis می‌گیرند به لحاظ گستردگی بازار و قدرت مالی همانند اسب شاخدار بااقتدار دست نیافتنی و برای سایرین تبدیل به یک آرزو می‌شوند.

اصطلاح اسب بالدار تک‌شاخ (یونیکورن Unicornis) برای کسب و کارهای آنلاین به عنوان نماد تمایز، موفقیت و ارزش‌گذاری بالای مالی است. کسب و کاری که بیش از یک میلیارد دلار ارزش داشته باشد به یونیکورن معروف است. گفته می‌شود این اصطلاح و موارد مشابه آن، اولین اولین بار توسط سرمایه‌گذاران خطرپذیر برای نشان دادن سطح ارزش و تمایز استارت‌آپ‌ها استفاده شد. همچنین عبارت Decacorn برای شرکت‌هایی که ارزش آنها بیش از 10 میلیارد دلار برآورد می‌شود به‌کار رفته و اصطلاح Dectacorn برای شرکت‌هایی که ارزشی بیش از 100 میلیارد دلار دارند استفاده می‌شود.

از نمونه استارت‌آپ‌های تک‌شاخ می‌توان Uber ، Xiaomi ، Airbnb ، Dropbox ، Pinterest اشاره کرد. در ایران گفته می‌شود که اسنپ در حال حاضر بین 14 تا 17 میلیارد دلار ارزش دارد. با توجه به معیارهای خاص و پیچیده‌ی ارزش‌گذاری کسب و کارهای اینترنتی در ایران و همچنین آمارهای رسمی و غیر رسمی به نظر می‌رسد اسنپ با بیش از 400 هزار راننده فعال و سفارش بیش از یک میلیون سفر روزانه، پیش‌تازترین تک‌شاخ کسب و کارهای اینترنتی نوپای ایرانی باشد.

سوالی که شاید کمی با مفاهیم بالا در تضاد به نظر برسد این است که چرا کسب و کارهای موفقی مثل «دیجی‌کالا»، «کافه بازار» و.. لقب یونیکورن تا به حال نگرفته‌اند و آیا این لقب از طرف سازمان یا نهاد خاصی اعطا می‌شود؟ در بخش اول باید گفت که اسنپ به دلیل ماهیت پلتفرمی سرعت رشد و جذب بیشتری نسبت به سایر کسب و کارهای مشابه خود داشته است. توجه داشته باشید که سایر کسب و کارها حتا با بیش از 10 سال سابقه و سرمایه‌گذاری چندین برابری در رتبه‌‌های پائین‌تری قرار دارند. یونیکورن ماهیت سازمانی و اعتباری رسمی ندارد، لقبی است که بیشتر در کنفرانس‌های خبری به آن استناد شده و معمولا بار رسانه‌ای مثبتی برای کسب و کار مدنظر به همراه دارد. نحوه ارزش‌گذاری نیز تاثیر زیادی در رد یا پذیرفتن ارزش واقعی اظهار شده دارد.

دیجی کالا در پی ورود به بازار خاورمیانه طی دومین دهه فعالیت

دیجی‌کالا که لقب بزرگ‌ترین و اولین فروشگاه خرده‌فروشی آنلاین را در کشور یدک می‌کشد، روز گذشته کنفرانس مطبوعاتی برگزار کرد که طی آن برادران محمدی، بنیان‌گذاران این کسب و کار موفق به ارائه‌ی اطلاعاتی در رابطه با دستاوردهای این شرکت در ۱۰ سال گذشته پس از تأسیس آن پرداختند و همچنین اهداف تعیین‌شده برای این شرکت را تشریح کردند. البته در کنار برگزاری این کنفرانس مطبوعاتی، دیجی‌کالا روند کار در مرکز پردازش خود را که لقب بزرگ‌ترین مرکز پردازش منطقه‌ی خاورمیانه‌ را یدک می‌کشد، طی بازدیدی تشریح کرد.

مرکز پردازش دیجی‌کالا که در شهرک دانش واقع در جاده‌ی مخصوص کرج احداث شده، بزرگ‌ترین مرکز پردازشی در خاورمیانه است. این مرکز مساحتی نزدیک به ۵۰ هزار متر مربع دارد و طول نقاله‌ی مورد استفاده در داخل آن برای ارسال کالا از انبار به مرکز پردازش و نهایتا ارسال، نزدیک به دو کیلومتر است. آمار ارائه‌شده توسط مدیران دیجی‌کالا نشان از آن دارد که این مرکز پردازشی ظرفیت ذخیره‌سازی بیش از ۴ میلیون کالا و انجام بیش از ۳۰۰ هزار سفارش را دارا است.

دیجی‌کالا کار خود را به‌عنوان یک خرده‌فروشی آنلاین در سال ۱۳۸۵ و با تمرکز روی فروش گجت‌های دیجیتال آغاز کرد. این فروشگاه آنلاین در گذر زمان طیف محصولات خود را برای فروش افزایش داد؛ به‌طوری که در سال‌های گذشته فروش خودرو نیز به طیف محصولاتی که این فروشگاه در اختیار مشتریانش قرار می‌دهد، اضافه شد. دیجی‌کالا در پی رشد برق‌آسای خود طی یک دهه‌ی اخیر که آن را به بزرگ‌ترین خرده‌فروشی آنلاین کشور تبدیل کرده، در حال پوست‌اندازی و تغییر ساختار است؛ به‌طوری که پس از تبدیل‌ شدن به یک هلدینگ، خانواده‌ای شامل سه سرویس دیجی‌کالا، دیجی‌استایل و فیدیبو خواهد بود که مستقل از هم به ارائه‌ی سرویس خواهند پرداخت.

مقاله‌ی مرتبط:

• دیجی‌کالا بزرگ‌ترین مرکز پردازش سفارش در خاورمیانه را راه‌اندازی کرد

آمار ارائه‌شده توسط دیجی‌کالا نشان از آن دارد که این فروشگاه‌ آنلاین تاکنون شاهد بیش از ۲ میلیون خرید بوده است. بر اساس آمارهای ارائه‌شده توسط برادران محمدی، دیجی‌کالا روزانه میزبان بیش از دو میلیون بازدید است و نزدیک به ۹۰ درصد سهم بازار خرده‌فروشی آنلاین را در اختیار دارد. البته بنیان‌گذاران دیجی‌کالا اعلام کرده‌اند که بزرگ‌ترین هدف آن‌ها جلب نظر طیف گسترده‌تری از مردم برای انجام خرید‌های خود به‌صورت آنلاین است؛ چراکه برآورد این افراد نشان از آن دارد که تنها نزدیک به یک درصد از جمعیت کشور از فروشگاه‌های آنلاین برای انجام خرید‌های خود استفاده می‌کنند. دیجی‌کالا طی ۱۰ سال اخیر موفق شده است سالانه رشد متوسط ۱۰۰ درصدی تجربه کند که عدد بزرگی برای یک استارتاپ است و نشان از ظرفیت‌های موجود در حوزه‌ی فناوری برای رشد بیشتر دارد. این فروشگاه آنلاین موفق شده است به‌صورت مستقیم برای بیش از ۲۵۰۰ نفر کارآفرینی کند. چشم‌انداز سه‌ساله‌ی کشور، میزان فرصت‌های شغلی مستقیم ایجادشده در سه سال آینده را تا ۱۰ هزار  نفر پیش‌بینی کرده است.

یکی از تغییراتی که دیجی‌کالا از چندی پیش در کسب و کار خود ایجاد کرده، راه‌اندازی روشی جدید در کنار روش پیشین فروش خود با عنوان مرکز فروشندگان یا MarketPlace است. با استفاده از این قابلیت، تولیدکنندگان و فروشندگان می‌توانند با استفاده از بستر ایجادشده توسط دیجی‌کالا، محصولات و تولیدات خود را به دست طیف گسترده‌تری از مشتریان برسانند. بر اساس اطلاعات ارائه‌شده، دیجی‌کالا در کنار انجام فروش آنلاین برای تولیدکنندگان، خدمات دیگری نیز در اختیار آنان قرار می‌دهد که شامل مواردی نظیر ایجاد محتوا و یافتن مشتریان هدف برای خرید کالاها است. دیجی‌کالا هدف از عرضه‌ی محصولات تولیدکنندگان ایرانی را نه ایفای نقش به‌عنوان یک واسطه، بلکه کمک به تولیدکنندگان برای عرضه‌ی بی‌واسطه‌ی محصولاتشان عنوان کرده است.

به‌طور حتم با توجه به رشد دیجی‌کالا، باید آن را یک کسب و کار موفق در کشور خواند که با استفاده از ظرفیت‌های داخلی در طول یک دهه‌ی اخیر رشد کرده و به بزرگ‌ترین استارتاپ کشور بدل شده است. برادران محمدی طی توضیحات خود در نشست خبری اعلام کردند که در تلاش هستند تا ارزش دیجی‌کالا را در یک سال آینده به بیش از یک میلیارد دلار برسانند.

دیجی‌کالا در نظر دارد طی روزهای آینده و همزمان با برگزاری شب یلدا، جشنواره‌ی فروشی را آغاز کند. هرچند برگزاری کمپین‌های فروش اخیرا انتقادات زیادی برانگیخته است؛ اما مسئولان دیجی‌کالا عنوان کرده‌اند که به‌صورت میانگین در روزهای شلوغ کاری خود نظیر کمپین‌ها موفق شده‌اند ۸۰ درصد از کالاهای خریداری‌شده را به‌موقع به دست خریداران برسانند. برادران محمدی با اشاره به آمار ۰.۵ تا یک درصدی افرادی که در ایران به خرید اینترنتی می‌پردازند، اعلام کردند که اصلی‌ترین هدف این فروشگاه نه دست یافتن به فروش بیشتر طی کمپین‌ها، بلکه جلب نظر تعداد بیشتری از افراد به سمت دیجی‌کالا است. در واقع دیجی‌کالا در پی آن است تا با هیاهوی ایجادشده در اثر تخفیف‌ها، عده‌ی بیشتری را با دیجی‌کالا و خرید اینترنتی آشنا کند.

به گفته‌ی مدیران دیجی‌کالا هدف نهایی این مجموعه، ایجاد تجربه‌ای خوب از خرید اینترنتی برای کاربران است؛ اما نکته‌ای که در جلسه‌ی پرسش و پاسخ بسیار کوتاه به چشم آمد، نوعی موضع‌گیری در برابر مسائلی بود که از نظر اصحاب رسانه به‌عنوان یکی از نقاط ضعف بیان می‌شد. برای مثال دست‌اندرکاران بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی کشور وجود اختلاف و بالا بودن قیمت در مورد برخی کالاهای دیجی‌کالا را ریشه در قاچاق کالا عنوان کردند و بر صحت قیمت‌های درج‌شده در سایت تأکید داشتند. یکی دیگر از موارد قابل ذکر، تعداد بسیار بالای کالاهای ناموجود در دیجی‌کالا در کنار کالاهایی نظیر برخی خودروها است که شاید هیچگاه شاهد فروش آن‌ها در بازار داخلی نباشیم.

دیجی‌کالا در دهه‌ی دوم فعالیت‌ خود، در پی ورود به بازار کشور‌های کمتر توسعه‌یافته‌ی خاورمیانه است که احتمال روبه‌رو شدن با رقبای قدرتمند در آن‌ها بیش از پیش می‌تواند این استارتاپ ایرانی را به چالش بکشد. باید دید آیا دیجی‌کالا در دهه‌ی دوم فعالیت خود می‌تواند همچنان رشدی چشمگیر تجربه کند و بتواند به اهداف تعیین‌شده دست یابد یا خیر.

چرا دیجی‌ کالا در سالی که تعدیل نیرو داشته، نیروی خارجی استخدام کرده است؟

برادران محمدی، بنیان‌گذاران دیجی‌کالا در یلدای کارآفرینی درباره‌ی دلایل استفاده از نیروی انسانی خارجی برای توسعه‌ی نرم‌افزار مورد استفاده دیجی‌کالا صحبت کردند، آن‌ها دلیل استخدام کارکنان خارجی در عینِ تعدیل نیرو را چنین عنوان می‌کنند:

پلتفرم‌های تجارت الکترونیک رایج بازار برای ابعاد کسب‌و‌کار دیجی‌کالا مناسب نبوده و جواب‌گوی نیاز ما نیستند، در همین راستا ما باید پلتفرم خود را می‌ساختیم و مجبور شدیم هزینه کنیم و تیم حرفه‌ای را از خارج از کشور به خدمت بگیریم. در قرارداد ما تیم خارجی متعهد شد تا دانش خود را به نیروی داخلی منتقل کنند و این کار انجام شده است و در حال حاضر ما نیازی به هیچ‌کدام از نیروهای خارجی نداریم و کل مدیریت و توسعه‌ی سوپرنوا توسط تیم داخلی قابل انجام است.

مدیران عامل دیجی‌کالا از تصمیم خود برای به‌کارگیری تیم فنی خارجی، راضی هستند؛ چرا که با استفاده از تیم فنی خارجی مشکلات توسعه‌ی نرم‌افزار آن‌ها حل شده و این هزینه به‌مراتب کمتر از هزینه‌ی خرید پلتفرم‌های تراز اول دنیا بوده است. طی سال‌های گذشته سرویس دیجی‌کالا در روزهای پرفروش از دسترس خارج می‌شد؛ اما امسال در طرح فروش گسترده‌ی این شرکت که به مناسبت شب یلدا برگزار می‌شود سایت دیجی‌کالا کمتر دچار مشکل شده و همواره در دسترس بوده و این می‌تواند نشانه‌ی موفقیت تصمیم دیجی‌کالا برای استفاده از پلتفرم و تیم خارجی باشد. 

اگر نام پلتفرم سوپرنوا را نشنیده باشید، دیجی‌کالا از چندی پیش پلتفرم قدیمی خود موسوم به لگاسی را کنار گذاشته است و از پلتفرم جدیدی با عنوان سوپرنوا در تمام عملیات خود استفاده می‌کند. نمود ظاهری تغییر پلتفرم دیجی‌کالا هرچند برای کاربران در تغییر ظاهر وب‌سایت فروشگاه دیجی‌کالا از چند هفته پیش مشخص شده، اما باید بدانید که تغییرات تنها به‌صورت ظاهری نبوده و دیجی‌کالا پلتفرم سوپرنوا را به‌عنوان یک سیستم جامع در تمام فعالیت‌های خود از قبیل انبارداری، فروش، حسابداری، نسخه‌ی وب، موبایل، مارکت‌پلیس و سایر حوزه‌ها مورد استفاده قرار می‌دهد. دیجی کالا طی مراسمی که با حمایت شاتل برگزار کرد به تشریح عملکرد سوپرنوا و چرایی و چگونگی مهاجرت به این پلتفرم پرداخت.

دیجی کالا به لطف پلتفرم مارکت پلیس به تنوع یک میلیون قلم کالا می‌رسد

دیجی‌کالا، شب گذشته با برگزاری مراسمی در هتل همای تهران، میزبان فروشندگان خود بود که از پلتفرم مارکت‌پلیس این شرکت برای فروش محصولات خود استفاده می‌کنند. همچون اغلب مراسم‌های دیجی‌کالا، در این گردهمایی نیز در ابتدا برادران محمدی به‌عنوان بنیانگذاران دیجی‌کالا به ارائه‌ی آمار و اطلاعاتی در رابطه با دیجی‌کالا و همچنین بازار فروش اینترنتی در ایران پرداختند. برادران محمدی با اشاره به جمعیت ۸۰ میلیون نفری ایران که ۵۶ میلیون نفر یا ۷۰ درصد از آن‌ از اینترنت استفاده می‌کنند، به پتانسیل بالای فعالیت در این بازار اشاره کردند. با توجه به حضور فروشندگان مارکت‌پلیس دیجی‌کالا در این مراسم، این آمار بیشتر برای این افراد جالب توجه بود.

براساس آمارهای جالب ارائه‌شده توسط موسسان دیجی‌کالا، از هر ۱۰ ایرانی، ۷ نفر عضو پیام‌رسان تلگرام یا واتساپ هستند. ضمنا باید به اینکه نکته اشاره کرد که ۴۴ درصد یا ۳۸ میلیون نفر از جمعیت کشور در بازه‌ی سنی ۲۰ تا ۴۰ سال قرار دارند که جزو بازار هدف فروشگاه‌های اینترنتی هستند. 

دیجی‌کالا با اشاره به پیش‌بینی‌های Price Waterhouse Coooper امیدوار است تا با تبدیل شدن ایران به شانزدهمین اقتصاد بزرگ دنیا تا سال ۲۰۳۰، بتواند از شرایط ایجادشده بیشترین استفاده را برای گسترش کسب‌وکار خود در فضای آنلاین ببرد. البته برادران محمدی به کاهش قدرت خرید مردم در ماه‌های اخیر به دلیل کاهش ارزش ریال در برابر دلار و بالا رفتن نرخ تورم، به‌عنوان فاکتوری تاثیرگذار طی در سال جاری اشاره کردند.

مقاله‌های مرتبط:

• داستان برند: دیجی کالا، الفبای موفقیت استارتاپی به زبان مادری

با وجود اینکه کشور از جمعیت جوان بالایی برخوردار بوده و ضریب نفوذ اینترنت نیز رقمی درخور است، تنها ۱.۵ درصد از خرید‌های صورت‌گرفته در بازار ۹۵ میلیارد دلاری کشور به‌صورت آنلاین انجام می‌شود؛ این در حالی است که ترکیه با داشتن جمعیتی مشابه ایران، سهمی بیش از دو برابر ایران در خرید های اینترنتی را دارا است. دیجی‌کالا مدعی است که ۹۰ درصد از سهم بازار در ایران را در اختیار دارد. بنابر اطلاعات دیجی‌کالا، سهم فروش دیجی‌کالا به‌طور متوسط از سال ۹۰ تا ۹۷، هر سال ۱۰۳ درصد افزایش پیدا کرده است. 

دیجی‌کالا، شب گذشته اعلام کرد که در حال حاضر و در آستانه‌ی برگزاری کمپین فروش یلدا که از ۲۷ آذرماه آغاز خواهد شد، بیش از ۱۵ هزار فروشنده در مارکت‌پلیس فعال هستند که در کنار دیجی‌کالا بیش از ۷۰۰ هزار کالای متنوع را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. دیجی‌کالا امیدوار است تا پایان سال جاری، تنوع کالاهای خود را به بیش از یک میلیون قلم افزایش دهد. 

دیجی‌کالا پنج اصل ارائه‌ی بهترین قیمت، کیفیت بالای محصول، گارانتی معتبر، محتوای صحیح و ارسال سریع را به‌عنوان پنج ارزش مشتری‌محور معرفی کرده و از فروشندگان نیز خواست تا این پنج ارزش را برای افزایش اعتبار برند دیجی‌کالا رعایت کنند. 

در ادامه‌ی مراسم، شماری از مدیران و متخصصان دیجی‌کالا در مورد سه اصل اساسی برای فروش کالا در مارکت‌پلیس دیجی‌کالا، توضیحاتی را ارائه کردند. براساس آنچه که دیجی‌کالا تبیین کرده، فروش موفق محصول و به بیان بهتر، چرخه‌ی موفقیت تجارت الکترونیک از سه اصل اساسی تشکیل شده است:

• ترافیک بازدید
• تبدیل ترافیک به فروش
• رضایت مشتری

با توجه به نزدیک بودن شب یلدا و در راه بودن کمپین شب یلدای دیجی‌کالا، توضیحاتی نیز در این رابطه ارائه شد. دیجی‌کالا انتظار دارد تا در کمپین فروش یلدای ۹۷ بیش از ۳ هزار فروشنده شرکت داشته باشند که ۸۰ هزار کالای مختلف را به فروش خواهند رساند. دیجی‌کالا همچنین پیش‌بینی کرده که در چهار روز برگزاری کمپین یلدای ۹۷ بیش از ۲۹۰ میلیون بازدید از صفحات مختلف محصولات دیجی‌کالا به عمل خواهد آمد که در مقایسه با بازدید ۷۲ میلیونی در ۴ روز عادی، بسیار ارزشمند است.

دیجی‌کالا نکست، بازوی نوآوری دیجی‌کالا با هدف توسعه هوش مصنوعی افتتاح شد

روز چهارشنبه ۸ خرداد ۹۸، دیجی‌کالا از دیجی‌کالا نکست با حضور متخصصان و فعالان حوزه تکنولوژی، اکوسیستم‌های کارآفرینی و استارتاپی، اهالی رسانه و مسئولان دولتی در محل کارخانه نوآوری رونمایی کرد. نکست، هدف اصلی دیجی‌کالا نکست برقراری ارتباط دیجی‌کالا، بزرگ‌ترین پلتفرم تجارت الکترونیک ایران به استارتاپ‌هایبرتر کشور است. در سال جاری تمرکز اصلی دیجی‌کالا نکست، حوزه هوش مصنوعی (AI) خواهد بود.

در ابتدا حمید محمدی و سعید محمدی از دیجی‌کالا نکست به‌عنوان مهم‌ترین اتفاق سرنوشت‌ساز دیجی‌کالا نام بردند که می‌تواند برای کشور اتفاق مهمی باشد. در حال حاضر در کشور ما حلقه‌های واسط میان شرکت‌های پژوهشی و صنعت هنوز جایگاه واقعی خود را پیدا نکردند که ایجاد نمونه‌هایی همچون دیجی‌کالا نکست می‌تواند به این افزایش جایگاه این قسمت از بازار کمک بسزایی داشته باشد. همانند بسیاری از شرکت‌های تکنولوژی محور در دنیا مانند آمازون و علی‌بابا، ای‌کامرس تنها یکی از محصولات تکنولوژی محور آن‌ها است. چنین شرکت‌هایی باسیاست‌های تازه در حال شکل دادن نظم جدیدی در جهان هستند. در این مراسم اعلام شد که ازاین‌پس دیجی‌کالا نیز مسیر مشابه‌ای قرارگرفته و به‌عنوان یک برند ملی با کمک ظرفیت‌هایی موجود قصد تولید قدرت برای کشور را دارد.

سپس سهیل مقدم، معاون ارشد تکنولوژی دیجی‌کالا و فواد نصرتی، یکی از مدیران تکنولوژی دیجی‌کالا، در بخشی از صحبت‌های خود گفتند:

دیجی‌کالا به‌عنوان یک خرده‌فروشی آنلاین شروع به کار کرد و با خلق تجربه کاربری متفاوت نسبت به همه فروشگاه‌های آنلاین دیگر، خود را به‌عنوان مهم‌ترین بازیگر این حوزه معرفی کرد. در ۱۳ سال گذشته، بهترین مهندسان ایرانی و خارجی در تیم فنی دیجی‌کالا مشغول به کار شدند و زیرساخت‌هایی طراحی کردند که امروز به مهم‌ترین ابزارهای فنی این حوزه در کشور تبدیل شده است.

ارائه داده‌های دیجی‌کالا به‌صورت عمومی یکی از دستاوردهای تیم فنی دیجی‌کالا و دیجی‌کالا نکست است تا برای مثال یک گروه استارتاپی بتوانند با استفاده از داده‌های واقعی، با ابزارهای هوش مصنوعی مصرف سوخت را در کشور بهینه کنند. این موضوع نمونه‌ای کوچک از امکاناتی است که اکنون دیجی‌کالا می‌تواند در اختیار محققان و پژوهشگران حوزه‌های مرتبط قرار دهد.

روح‌الله رحمانی، رئیس هیات مدیره و و امیر صالحی مدیرعامل مرکز نوآوری‌های دیجی‌کالا در این برنامه فرصت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه‌های اینترنت اشیا، رایانش ابری، تجارت الکترونیک، لجستیک و … را معرفی کردند و هدف از راه‌اندازی دیجی‌کالا نکست را سرمایه‌گذاری در فناوری، پژوهش مستقیم ازطریق پروژه دانشگاهی و ایجاد امکان استفاده از داده‌های باز (Open Data) عنوان کردند. دیجی‌کالا نکست فرصت‌هایی به منظور سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های مرتبط با هوش مصنوعی در حوزه‌هایی مثل تجارت الکترونیک (E-Commerce)، هوش تجاری، ابزارهای تحلیلی نظارت در قیمت‌گذاری، محتوا و مرکز داده، لجستیک و بازاریابی برای فعالان این حوزه فراهم کرده است.

• 
• 
• 
• 

به نظر شما دیجی‌کالا نکست آینده چه نوع محصولاتی را در ایران شکل خواهد داد؟