1- هوش مصنوعی یکی از جدیترین تحولات دنیای امروز ماست. پیشبینیها حاکی از آن است که تا سال 2030، هوش مصنوعی نقشی 15.7تریلیوندلاری در اقتصاد دنیا ایفا کند. براساس آمارهای سال 2016، هوش مصنوعی حجم بازاری بالغ بر 2.4 میلیارد دلار داشته است که پیشبینی میشود این عدد تا سال 2025 به بیش از 60 میلیارد دلار برسد! براساس گزارش وزارت کار آمریکا، 65 درصد بچههای مدرسهای سال 2016، در حوزههای کاری وارد خواهند شد که هنوز این مشاغل ایجاد نشدهاند (چراکه توسط هوش مصنوعی ایجاد خواهند شد)! براساس تحقیقی که شرکت معتبر مشاوره مدیریت مککنزی از سه هزار مدیر ارشد انجام داده است، درحالحاضر تنها 20 درصد کسبوکارهای امروز از تکنولوژیهای وابسته به هوش مصنوعی بهره میبرند و اگر روزبهروز به این آمار اضافه شود، تحولات فوقالعادهای را شاهد خواهیم بود.
2- ممکن است این سؤال طرح شود که چرا هوش مصنوعی میتواند آنقدر مؤثر باشد؟ شاید پاسخ مفهومی به این پرسش این باشد که کلیدیترین برتریهای هوش مصنوعی بر هوش انسان آن است که هوش مصنوعی قابل افزایش است (برای مثال تعداد ماژولهای هوش مصنوعی بهراحتی افزوده میشوند)، عمر محدودی مثل ما انسانها و مغز ما ندارد (ما بهصورت طبیعی میمیریم، اما هوش مصنوعی نمیمیرد) و همچنین قابلیت بهبود با سرعت بسیار بالا دارد (ما نمیتوانیم یک زبان جدید را در چند روز یا حتی معمولا چند ماه یاد بگیریم درحالیکه هوش مصنوعی میتواند یک زبان جدید را در چند ثانیه یاد بگیرد!). چنین مزیتهای قابلتوجهی میتواند به کمک ما انسانها بیاید و خطاهای انسانی را به شدت کاهش دهد. و همین شده است که هوش مصنوعی افقهای بسیار روشنی را در صنعت پزشکی ایجاد کرده است. پیشبینیها حاکی از آن است که هوش مصنوعی موجب کاهش هزینههای صنعت پزشکی به میزان 45 میلیارد دلار تا سال 2025 خواهد شد و بیشترین رشد هوش مصنوعی در این صنعت خواهد بود. حجم بازار هوش مصنوعی با کاربرد پزشکی در سال 2016 تنها 700 میلیون دلار بوده است که تخمین زده میشود این عدد در سال 2025 به 10 میلیارد دلار برسد! مشاهدات شرکت معتبر مشاوره اَکسِنچِر حاکی از آن است که 70 درصد مدیران شرکتهای پزشکی در حال افزایش سرمایهگذاری در هوش مصنوعی هستند و همچنین استارتاپهای زیادی روی حوزه هوش مصنوعی و یادگیری ماشین متمرکز شدهاند.
3- حال ممکن است این سؤال پیش بیاید که مگر هوش مصنوعی در صنعت پزشکی چه تغییری میتواند ایجاد کند؟ دغدغههای پزشکی که هوش مصنوعی میتواند در آنها نقش بسزایی ایفا کند، پنج دسته است: 1- کاهش زمان و هزینه تولید داروهای جدید (این پروسه بهطور معمول بین 10 تا 15 سال طول میکشد)، 2- راهنمایی بیماران برای درمان دقیقتر و مراقبت بیشتر از خود (چالش کمبود پرستار در سالهای آتی جمعیت کره زمین! تخمینها حاکی از آن است که در 10 سال آینده جمعیت سالمندان بیش از 50 درصد افزایش مییابد و همچنین نیاز به کمک و رسیدگی به سالمندان نزدیک به 40 درصد رشد خواهد داشت!)، 3- دقت بالاتر تشخیص بیماریها و مشکلات سلامت (بهواسطه تحلیل اطلاعات میلیونها بیمار در سراسر دنیا)، 4- تجهیزات پزشکی قویتر و دقیقتر به همراه رباتها (برای مثال انجام اعمال جراحی بسیار طولانی و بسیار دقیق) و 5- مدیریت بهینه اطلاعات بیماران (بهواسطه سیستمهای ذخیرهسازی اطلاعات سادهتر، قویتر و هوشمندتر)! اما از این پنج دسته، فرایند تولید داروی جدید و تشخیص بیماری، بیشترین سهم را در پنج سال اخیر داشته و شرکتهای متعدد جدیدی در این دو حوزه شروع به فعالیت کردهاند. شاید برایمان جالب باشد اگر بدانیم بسیاری از شرکتهای نامآشنا و مطرح دنیا به حوزه هوش مصنوعی با کاربرد سلامت و پزشکی ورود کردهاند. شرکتهایی مثل گوگل، زیمنس، آمازون، اچپی، اپل، سامسونگ، ایبیام، جنرالالکتریک، دِل، هیتاچی، اینتل، فیلیپس و بسیاری دیگر!
4- اما اینطور نیست که هوش مصنوعی تنها امیدواری و افق روشن ایجاد کرده باشد. برخی هم نگرانیها و دغدغههایی دارند که دلیلش رشد روزافزون هوش مصنوعی است. برای مثال یکی از نگرانیهایی که بهواسطه پیشرفت هوش مصنوعی در صنعت پزشکی ایجاد شده است، نگرانی از بیکاری پزشکان است و همین شده است که یکی از شرکتهای پیشرو در این صنعت برای اینکه این نگرانی را برطرف کند، میگوید ما تنها «یک جفت چشم اضافه» برای پزشکان فراهم میکنیم. تلاش میکنیم تا کارهای تکراری حذف شوند و پزشکان با قدرت، سرعت و دقت بیشتری بتوانند به بیماران رسیدگی کنند. نمیتوان انکار کرد که بازار شغلی صنعت پزشکی، دچار تغییرات جدی خواهد شد. اینکه چقدر شغل را از میان بردارد و چقدر شغل جدید ایجاد کند، موازنه سختی برای تخمین است. نمیتوان بهراحتی گفت که در مجموع باعث ایجاد شغلهای بیشتر میشود یا باعث بیکاری بیشتر! یکی دیگر از دغدغهها و نگرانیها مسائل قانونگذاری است. برای مثال اگر رباتی در عمل جراحی خطای بزرگی کند که منجر به فوت بیمار شود، مقصر کیست؟ ربات را که نمیشود مجازات کرد! میشود؟ همچنین برخی این نگرانی را مطرح میکنند که هوش مصنوعی و حوزه سلامت و پزشکی بحث محرمانگی اطلاعات بیماران را خدشهدار میکند. چراکه خیلی از بیماران شاید دوست نداشته باشند که اطلاعات پزشکی و سلامتشان در جاهای مختلف مورد استفاده قرار گیرد که جلوگیری از چنین مقولهای خیلی سخت به نظر میرسد. هر ساعت و هر دقیقه اطلاعات گوشیهای هوشمند انسانهای کره زمین مورد بهرهبرداری قرار میگیرند و لزوما کسی برای این کار از ما اجازه نمیگیرد! اما با همه این اوصاف، هوش مصنوعی چنان افق جذابی برای شرکتهای پیشرو ایجاد کرده است که برای مثال شرکت آمازون آن را «عصر طلایی» خطاب میکند. «جِف بِزوس»، مدیرعامل شرکت آمازون میگوید هیچ جایی در دنیا وجود ندارد که با کمک یادگیری ماشین (و هوش مصنوعی) قابل بهبود نباشد!
- ۹۸/۰۷/۰۹